Lista poleceń wbudowanych (primitive control sequences) w program TeX, eTeX, pdfTeX

Poniżej przedstawiam pełną listę poleceń (w porządku alfabetycznym) programów TeX, eTeX i pdfTeX wraz z krótkim objaśnieniem. Moim celem nie było zrobienie pełnego i wyczerpującego opisu ich działania, do tego służy książka ,,The TeX book'' Donalda E. Knutha, a jedynie podanie informacji ,,z czym to się je'' (i zdaję sobie sprawę z tego, że niektóre wyjaśnienia przypominają wyrocznię Pytii).

Niestety nie udało mi się wyjaśnić w sposób sensowny kilku poleceń (miejsca oznaczone ???). Jeżeli Szanowny Czytelniku, chciałbyś podzielić się swoją wiedzą i podać krótkie wyjaśnienie brakującego hasła, uściślić lub poprawić istniejące będę wdzięczny za pomoc.

Serdecznie dziękuję P.Strzelczykowi za nadesłanie wyjaśnień kilkudziesięciu bardziej skomplikowanych oraz rzadziej używanych poleceń.

Wyjaśnienie notacji

kod_znaku liczba z przedziału 0 -- 255, liczby w TeX-u można specyfikować na wiele sposobów:
  • liczba w zapisie dziesiętnym (np. 123)
  • "XX liczba w zapisie szesnastkowym, gdzie X jest cyfrą w szesnastkowym układzie pozycyjnym (wartości powyżej 9 muszą być określone wielkimi literami alfabetu (A-F))
  • `x podanie znaku (znak poprzedzony lewym apostrofem); należy to traktować jak liczbę odpowiadającą wartości kodu). Uwaga! znaki podlegające przekodowaniu przez mechanizm TCX zmienią swój kod (nie będzie to znak zgodny z kodowaniem wejściowym; znaki specjalne poprzedzamy \, np.: \char`\#)
  • 'ooo liczba w zapisie ósemkowym (o to cyfra z układu ósemkowego -- 0-7; poprzedzone prawym apostrofem)
dimen liczba zmiennoprzecinkowa (mianowana) określająca przesunięcie (odległość), podanie kwalifikatora true przed nazwą jednostki powoduje że wartość nie będzie podlegała przeskalowaniu, jeśli takowe zostało określone (p. \mag)
  cm mm in cc pc pt bp dd sp
cm 1 10 0.39 2.216 2.23 28.45 28.346 26.6 1864624
mm 0.1 1 0.03937 0.22 0.221 2.845 2.83 2.66 186462
in 2.54 25.4 1 5.6285 6.02 72.27 72 67.54 4736175
cc 0.4511 4.511 0.177658 1 1.07 12.84 12.79 12 8412696
pc 0.421 4.2175 0.1166 0.93 1 12 11.955 11.215 786285
pt 0.0351 0.351 0.01382 0.07788 0.083 1 0.9949 0.934 65536
bp 0.035 0.352 0.0138855 0.078 0.08 1.004 1 0.93796 65765
dd 0.037594 0.37594 0.01 0.08 0.089 1.07 1.65 1 70037
sp 0.0000005 0.0000053 0.0000002 0.000001 0.000001 0.000015 0.000015 0.000014 1
np. 100.5 pt lub 100.5 true pt
mdimen miara przesunięcia (odległości) w trybie matematycznym, podobnie jak dimen, ale jedyną dopuszczalną jednostką jest mu
glue miara przesunięcia (odległości); podobnie jak dimen, ale charakteryzująca się nie tylko stałym wymiarem, ale ściśliwością i rozciągliwością (wg zwyczajów inżynierskich można to traktować jako dopuszczalną tolerancję wymiaru in plusin minus). TeX w miarę potrzeby ma prawo bezkarnie zmniejszyć wymiar nominalny lub go powiększyć o zadaną wartość. W szczególności ściśliwość i rozciągliwość może przyjmować wartość nieskończoną w trzech zakresach (p.  fil, fill oraz filll). Uważam że tłumaczenie glue jako ,,klej'' nie oddaje charakteru i zachowania się tej miary, wydaje mi się, że lepszym określeniem jest ,,sprężyna'', która ma swój wymiar nominalny, dopuszczalną ściśliwość oraz rozciągliwość (z tą różnicą, że TeX-owe glue może przyjmować wartości nieskończone i ujemne). np. 100.5pt plus 10pt minus 5pt
mglue miara przesunięcia (odległości) w trybie matematycznym, podobnie jak glue, ale jedyną dopuszczalną jednostką jest mu

Lista poleceń podstawowych (wbudowanych) programu TeX

\spacja wstawienie spacji (space token)
\/ korekcja skosu; polecenie dodaje dodatkowy odstęp (być może o długości zerowej) uwzględniający pochylenie (parametr konstrukcyjny fontu; p. \fontdimen) znaku w prawo -- ,,wystawanie'' znaku poza pudełko (nie tylko znaki w foncie italic mają tą wartość niezerową).
\above dimen konstrukcja matematyczna (np. $1 + {1 \above 2pt 2}$); dimen określa grubość kreski ułamkowej (p. \over) -- licznik i mianownik jest składany w stylu o jeden stopień niższym (p. \displaystyle, \textstyle, \scriptstyle i \scriptscriptstyle) niż bieżący (o ile to możliwe)
\abovedisplayshortskip=glue odległość nad (przed) wzorem eksponowanym (wystawionym), jeśli jest on poprzedzony wierszem nie ,,zazębiającym'' się z treścią wzoru (p. \abovedisplayskip, \predisplaysize, \parfillskip)
\abovedisplayskip=glue odległość nad (przed) wzorem eksponowanym (wystawionym), jeśli jest on poprzedzony linią ,,zazębiającą'' się ze wzorem (p. \abovedisplayshortskip, \predisplaysize, \parfillskip)
\abovewithdelims delim1delim2dimen podobnie jak \above, ale konstrukcja zostanie otoczona przez delim1 (z lewej strony) i delim2 (z prawej strony); np.: \abovewithdelims () 2pt; p. \above
\accent kod_znaku znak wstawienie znaku z akcentem; kod_znaku jest kodem znaku akcentującego (może to być znak o dowolnym kodzie, ale sensowne jest używanie znaku o odpowiedniej definicji, przewidzianym jako akcent), a znak znakiem do którego dodawany jest akcent; np.: \accent 95 z -- da literę ,,ż'' (,,z'' z kropką) (powoduje przejście w tryb poziomy); (p. kod_znaku)
\adjdemerits=wartość wartość dodawana do wyliczonego kosztu złamania akapitu w danym miejscu, jeżeli wiersz poprzedni i bieżący są innej klasy kiepskości [1]
\advance\rejestr by wartość dodanie wartości do rejestru -- typy składowych muszą być takie, aby działanie miało sens
\afterassignment tokem token zostanie zapamiętany i wstawiony po wykonaniu następującego po nim przypisania
\aftergroup token używane wewnątrz grupy; token zostanie zapamiętany i zostanie wyprowadzany (jednorazowo) po zamknięciu tej grupy (po odwołaniu wprowadzonych wewnątrz niej zmian)
at dimen określenie mówiące o przeskalowaniu fontu do wskazanej wielkości np. \font\mojcmr=plr10 at 12pt (równoważne \font\mojcmr=plr10 scaled 1200). Uwaga! Zdefiniowany font \mojcmr to nie to samo co font plr12
\atop konstrukcja matematyczna (np. ${x \atop y}$); p. \above
\atopwithdelims delim1delim2 konstrukcja matematyczna (np. ${x \atopwithdelims() y}$); p. \above
\badness miara kiepskości składu wiersza [1]
\baselineskip=glue odległość między liniami bazowymi pisma p. \lineskip\lineskiplimit
\batchmode polecenie przełączające sposób pracy TeX-a; nie zatrzymuje się on po napotkaniu błędu, raport jest umieszczany wyłącznie w pliku .log (komunikaty nie są wyświetlane na konsoli); p. \errorstopmode, \nonstopmode, \scrollmode
\begingroup początek bloku (wszelkie zmiany wartości parametrów i definicje są lokalne, jeśli nie wyspecyfikowano inaczej p. \globaldefs\global). Zakończenie bloku poleceniem \endgroup (nie })
\belowdisplayshortskip=glue odległość pod (po wzorze) wzorem, jeśli po nim następuje krótka linia (nie ,,zazębiająca'' się z treścią wzoru), p. \belowdisplayskip, \predisplaysize, \parfillskip
\belowdisplayskip=glue odległość pod (po wzorze) wzorem, jeśli po nim następuje długa linia (,,zazębiająca'' się ze wzorem), p. \belowdisplayshortskip, \predisplaysize, \parfillskip
\binopenalty=wartość kara za złamanie linii po operatorze binarnym (bin atom); p. \mathbin
\botmark przyjmuje wartość ostatniego znacznika (\mark), który pojawił się na obecnie output-owanej stronie; czyli np. tytuł/tekst ostatniego podrozdziału/hasła na danej stronie
\box numer_pudełka wstawienie zawartości wskazanego pudełka, po czym zawartość pudełka jest kasowana (p. \copy, \setbox, \unhbox, \unvbox, \unhcopy, \unvcopy)
\boxmaxdepth maksymalna głębokość (dimen) dla składanego pudełka (\vbox) jeśli głębokość złożonego pudełka jest większa od \boxmaxdepth, to jest ono odpowiednio ,,podnoszone'' (zwiększana jest jego wysokość, tak by głębokość była równa \boxmaxdepth); standardowo \boxmaxdepth=\maxdimen
bp jednostka miary -- big point (72 bp = 1 in); p. true, tablica jednostek
\brokenpenalty=wartość kara dodawana przy wyliczaniu punktu przełamania strony (nie akapitu!), jeśli ostatnia linia strony miałaby wyraz przeniesiony do następnej linii (a zatem i strony)
by opcjonalny element w poleceniach dzielenia, dodawania, mnożenia np. \advance\count0 by 1
\catcode kod_znaku=kategoria definicja kategorii znaku, określonego przez kod_znaku; kategoria jest liczbą z zakresu 0--15 i oznacza:
Kategoria Nazwa Przykład
0 escape \
1 początek grupy {
2 koniec grupy }
3 tryb matematyczny $
4 tabulator &
5 koniec linii return
6 parametr #
7 superscript ^
8 subscript _
9 ignorowane null
10 biały znak spacja
11 litera  
12 inny @
13 aktywny ~
14 komentarz %
15 błędny del
(p. kod_znaku)
cc jednostka miary -- cicero (1 cc = 12 dd); p. true, tablica jednostek
\char kod_znaku użycie znaku o podanym kodzie (powoduje przejście w tryb poziomy); (p. kod_znaku)
\chardef\nazwa=kod_znaku jest alternatywą dla polecenia \def\nazwa{\char kod_znaku}. Polecenie \nazwa jest równoważne użyciu znaku o podanym kodzie; (p. kod_znaku)
\cleaders box\hskip glue
\cleaders rule\hskip glue
konstrukcja powtarza specyfikację box lub rule wypełniając przestrzeń przesunięcia określonego przez \hskip glue (p. \leaders\xleaders) -- całość traktowana jest jak ,,sprężyna'' (glue)
\closein numer zamknięcie kanału wejściowego o wskazanym numerze (od 0 do 15) otwartego poleceniem \openin; p. też read, \immediate
\closeout numer zamknięcie kanału wyjściowego o wskazanym numerze (od 0 do 15) otwartego poleceniem \openout; p. też write, \immediate
\clubpenalty wartość kara za złamanie strony po pierwszej linii akapitu
cm jednostka miary -- centymetr (1 cm = 0.01 m); p. true, tablica jednostek
\copy numer_pudełka wyprowadza zawartość wskazanego pudełka; zawartość pudełka nie ulega zmianie (p. \box, \setbox, \unhbox, \unhcopy, \unvbox, \unvcopy)
\count specyfikacja_licznika użycie wskazanego rejestru (typu count) (p. \countdef)
\countdef\nazwa=numer zdefiniowanie synonimu \nazwa, odpowiadającego rejestrowi typu count o wskazanym numerze; p. \count
\cr oznaczenie końca wiersza w środowiskach tabulacyjnych (\halign, \valign)
\crcr kończy wiersz tabeli (\halign, \valign), jeśli wiersz był rozpoczęty -- czyli działa tak jak \cr, ale jeśli wystąpi bezpośrednio po \cr, albo \noalign nie robi nic
\csname tokens \endcsname konstrukcja służy do zdefiniowania lub użycia makroinstrukcji tworzonych dynamicznie bądź zawierających znaki nie będące literami (tokens nie może zawierać elementów rozwijanych). Użycie makroinstrukcji niezdefiniowanej nie jest błędem (jest równoznaczne z użyciem \relax)
\day rejestr zawierający numer bieżącego dnia (licząc od początku miesiąca)
dd jednostka miary -- didot point (1157 dd = 1238 pt); p. true, tablica jednostek
\deadcycles liczba wywołań procedury wyjściowej \output nie powodujących wysłania strony do pliku DVI (czyli nie wywołujących polecenia \shipout), każde \shipout zeruje licznik, a \output inkrementuje go; p. też \maxdeadcycles
\def\nazwa{zawartość} nowa makrodefinicja np.: \def\WM{{\it Włodzimierz Macewicz}}; jej użycie jest równoważne rozwinięciu ,,wnętrza'' (np. \WM wyprowadzi napis Włodzimierz Macewicz kursywą); w momencie definiowania użyte wewnątrz makroinstrukcje nie muszą być zdefiniowane
\def\nazwa#1...#9{zawartość} nowa makrodefinicja (p. \def) z parametrami (#1...#9 oznaczają kolejne parametry) np.: \def\persona#1{{\it #1}} i wywołanie \persona{Włodzimierz Macewicz} (p. \edef, \xdef, \long, \gdef \global i \globaldefs)
\defaulthyphenchar rejestr przechowuje kod znaku przenoszenia wyrazów (\hyphenchar) z ostatnio załadowanego fontu
\defaultskewchar rejestr przechowuje kod znaku \skewchar z ostatnio załadowanego fontu
\delcode znak="fmxxmfdxxd polecenie definiuje warianty: mały i duży dla znaku znak w przypadku użycia go z operatorem \left lub \right. f oznacza numer rodziny fontów (family), a xx kod znaku (wszystkie wartości w kodzie szesnastkowym). Wartość -1 oznacza że znak nie może być ogranicznikiem, zdefiniowanie wartości 0 (rodzina i kod) dla danego wariantu oznacza pominięcie wariantu.
\delimiter "cfxxfxx użycie delimitera; c -- oznacza klasę znaku (p. tabela klas); dwa zestawy trzech cyfr oznaczają to samo co w poleceniu \delcode
\delimiterfactor=f współczynnik (liczba całkowita) służący do obliczenia wielkości delimitera przy użyciu konstrukcji \left i \right. Wielkość jest ustalana jako: x = 2max(y1,y2); y1 -- minimalna głębokość materiału, y2 -- maksymalna wysokość materiału; następnie obliczane jest y = x * f/1000, gdzie f jest współczynnikiem. Ostatecznie wielkość delimitera jest ustalana jako w = min(y, y - q), gdzie q jest wartością parametru \delimitershortfall
\delimitershortfall=dimen wartość służąca do obliczania ostatecznej wielkości delimitera przy użyciu konstrukcji \left i \right; p. \delimiterfactor
depth dimen głębokość linii np. \hrule width 2cm depth 2mm
\dimen numer rejestr typu dimen (odległość) o wskazanym numerze (0 -- 255), zamiast numeru można użyć synonimu; p. \dimendef
\dimen numer=wartość nadanie wartości rejestrowi typu dimen (odległość) o wskazanym numerze (0 -- 255), zamiast numeru można użyć synonimu; p. \dimendef
\dimendef\nazwa=numer zdefiniowanie synonimu \nazwa, odpowiadającego rejestrowi \dimen o podanym numerze
\discretionary{przed}{po}{bez} propozycja miejsca podziału wyrazu; jeśli nastąpi podział token przed zostanie wstawiony na końcu linii (zwyczajowo wstawiamy -), token po jest wstawiany na początku linii następnej (zwyczajowo nic, ale w jęz. polskim dla określeń typu biało-czerwony, w przypadku podziału po znaku dywiz, powinniśmy na początku następnej linii też wstawić -), token bez wstawiany jeśli nie ma potrzeby podziału wyrazu w danym miejscu (i tak \- jest zdefiniowany jako \discretionary{-}{}{} -- wstawienie - na końcu, jeśli nastąpi podział; nic jeśli nie, natomiast dla jęz. polskiego \= został zdefiniowany jako \discretionary{-}{-}{-}). W przypadku użycia polecenia w trybie matematycznym trzeci parametr musi być pusty; p. \hyphenchar, \defaulthyphenchar
\displayindent=dimen Jeżeli wartość jest niezerowa, powoduje przesunięcie całego materiału wzoru o zadaną odległość (p. \displaywidth) wartość parametru jest ustalana na 0pt lub na wartość określona przez \handindent) przed każdym wzorem eksponowanym
\displaylimits polecenie określa miejsce położenia indeksu dolnego i górnego danego obiektu; dla trybu \displaystyle na pod/nad obiektem, dla pozostałych obok obiektu (jako górna lub dolna frakcja) p. też \limits oraz \nolimits; np.: \def\int{\intop\displaylimits}
\displaystyle przełączenie składu matematyki w tryb display (wielkość czcionki i sposób ustawiania górnego i dolnego rejestru; p. \limits, \nolimits, \displaylimits, \textstyle, \scriptstyle, \scriptscriptstyle, \textfont, \scriptfont, \scriptscriptfont)
\displaywidowpenalty=wartość kara za złamanie strony przed ostatnią linią akapitu, jeśli jest nią wzór eksponowany (wystawiony)
\displaywidth=dimen wartość parametru jest ustalana na \hsize (szerokość szpalty) przed rozpoczęciem każdego wzoru eksponowanego. Jeżeli przesuniemy materiał wzoru w prawo o \displayindent powinniśmy o tyleż zmniejszyć \displaywidth, w przeciwnym razie wzór będzie wystawał z prawej strony
\divide\rejestr by wartość dzielenie rejestru przez wartość; uwaga na typ składowych, wynik też musi być sensowny (typ wyniku przewidziany w TeX-u)
\doublehyphendemerits=wartość wartość dodawana do wyliczonego kosztu złamania akapitu w danym miejscu, jeżeli wiersz poprzedni i bieżący kończy się podzielonym wyrazem [1] (wartość jest wstawiana ,,jak leci'', podczas gdy kary brane są w ,,kwadracie'', tak więc wartość parametru ma niewielki wpływ na skład)
\dp numer_pudełka głębokość pudełka o wskazanym numerze
\dp numer_pudełka=dimen określenie głębokości pudełka o wskazanym numerze; p. dimen
\dump polecenie zapisu formatu (tylko initex)
\edef\nazwa{zawartość}
\edef\nazwa#1...#9{zawartość}
nowa makrodefinicja z parametrami (lub bez) np.: \edef\persona#1{{\it #1}} i wywołanie \persona{Włodzimierz Macewicz}. zawartość jest rozwijana w momencie tworzenia definicji, a zatem wszystkie używane wewnątrz konstrukcje muszą być zdefiniowane (p. \def, \gdef, \long, \xdef \global i \globaldefs)
\else opcjonalna element w instrukcji warunkowej oznacza: ,,w przeciwnym razie'', np.:
\if warunek
   SPEŁNIONY
 \else
   NIESPEŁNIONY
\fi
em jednostka miary, równa szóstemu parametrowi bieżącego fontu p. \fontdimen
\emergencystretch=dimen jeśli TeX nie może sobie poradzić w dwu przebiegach ze złamaniem akapitu (zachowując zadaną jakość), a wartość rejestru jest większa od zera, TeX rozpocznie trzecie podejście do tego problemu. Wartość parametru oznacza zgodę na bezkarne zwiększenie światła międzywyrazowego w wierszu o podaną wielkość; p. dimen
\end kończy pracę TeX-a
\endcsname koniec konstrukcji \csname
\endgroup koniec grupy (p. \begingroup)
\endinput wymuszenie końca zbioru, wszelkie dane po tym poleceniu są ignorowane
\endlinechar=kod_znaku znak wstawiany na końcu każdej wczytanej linii (jeśli wartość kod_znaku jest ujemna lub większa od 255 żaden znak nie jest wstawiany); (p. kod_znaku)
\eqno{materiał} konstrukcja umieszczająca materiał (w trybie matematycznym) z prawej strony wzoru wystawionego (display), służąca do numerowania (oznaczania) wzorów z prawej strony (p. \leqno)
\errhelp ????
\errmessage materiał wyprowadza materiał (po rozwinięciu) do pliku log i ewentualnie na konsolę, w zależności od trybu obsługi błędów następuje (bądź nie) przerwanie pracy; p. message
\errorcontextlines ustala liczbę wyświetlanych linii kodu wejściowego (kontekst) po napotkaniu błędu (domyślnie 5)
\errorstopmode tryb pracy TeX-a -- wstrzymuje on pracę po napotkaniu błędu i czeka na polecenie z konsoli (jest to normalny tryb pracy); p. \batchmode, \nonstopmode, \scrollmode
\escapechar kod_znaku definicja znaku, na który zostanie zamieniony znak kategorii 0 (escape) przez polecenie \string; (p. kod_znaku)
\everycr{materiał} materiał wstawiany po użyciu polecenia \cr lub \crcr
\everydisplay{materiał} materiał jest wyprowadzany przy wejściu w tryb matematyczny eksponowany (wystawiony)
\everyhbox{materiał} materiał jest wyprowadzany przy rozpoczęciu każdego poziomego pudełka
\everyjob{materiał} materiał jest wyprowadzany przy rozpoczęciu pracy (rozpoczęcie przetwarzania zbioru głównego)
\everymath{materiał} materiał jest wyprowadzany przy wejściu w tryb matematyczny wewnątrzliniowy (nieeksponowany) -- również przy zmianie niejawnej; np. przy \eqno lub \leqno
\everypar{materiał} materiał jest wyprowadzany przy rozpoczęciu każdego akapitu
\everyvbox{materiał} materiał jest wyprowadzany przy rozpoczęciu każdego pionowego pudełka
ex jednostka miary, równa wysokości litery x w bieżącym foncie, a ściślej, równa wartości piątego parametru bieżącego fontu p. \fontdimen
\exhyphenpenalty=wartość kara za przeniesienie wyrazu po znaku - (lub ligaturze kończącej się na -); dla języka polskiego powinna być ustawiona na 10000
\expandafter token TeX wczytuje token wstrzymując jego rozwijanie, aż do wczytania kolejnego tokenu
\fam=numer grupa fontów (zestawów znaków). W wielu definicjach znaków matematycznych oprócz kodu podaje się numer grupy (może ich być 15), co pozwoliło na zwiększenie liczby dostępnych symboli matematycznych
\fi koniec konstrukcji warunkowej \if
fil miara ścisku lub rozciągu sprężyny (glue), większa od największej dającej wyrazić się liczbą (może być zwielokrotniana np. \hskip 0pt plus 2fil)
fill miara ścisku lub rozciągu sprężyny (glue), większa niż dowolnie zwielokrotniona fil (może być zwielokrotniana np. \hskip 0pt plus 2fill)
filll miara ścisku lub rozciągu sprężyny (glue), większa niż dowolnie zwielokrotniona fill (może być zwielokrotniana np. \hskip 0pt plus 2filll)
\finalhyphendemerits=wartość wartość dodawana do wyliczonego kosztu złamania akapitu w danym miejscu, jeżeli wiersz bieżący kończy się podzielonym wyrazem i jest to przedostatni wiersz akapitu [1] (wartość jest wstawiana ,,jak leci'', podczas gdy kary brane są w ,,kwadracie'', tak więc wartość parametru ma niewielki wpływ na skład)
\firstmark przyjmuje wartość pierwszego znacznika (\mark), który pojawił się na obecnie output-owanej stronie; czyli np. tytuł/tekst pierwszego podrozdziału/hasła na danej stronie
\floatingpenalty=wartość kara dodawana do ogólnego kosztu przełamania strony (poprzez rejestr \insertpenalties), w przypadku gdy nastąpił podział wstawki (float) między strony, np. gdy przypis nie mieści się na stronie
\font\nazwa=nazwa_zbioru \nazwa staje się nazwą fontu np. \font\tenrm=cmr10 lub jeśli użyjemy skalowania: \font\tenrm=cmr10 at 12pt lub \font\tenrm=cmr10 scaled 1200
\font\nazwa=nazwa_zbioru skalowanie
\fontdimen n \nazwa_fontu n-ty parametr fontu (liczba parametrów jest zmienna -- zależna od fontu, dla fontów tekstowych standardowo są to:
0 --
1 skos (w pt; p. \/)
2 nominalna odległość między wyrazami
3 dopuszczalny ścisk międzywyrazowy
4 dopuszczalny rozciąg międzywyrazowy
5 wielkość jednostki 1ex
6 wielkość jednostki 1em
7 dodatkowy odstęp międzywyrazowy po kropce (dostawiany jeśli \spacefactor > 2000\xspaceskip = 0 p. także \spaceskip\sfcode)
font może mieć zdefiniowanych więcej parametrów.
\fontname \nazwa podaje nazwę zbioru, którego nazwa jest synonimem (np. jeśli była wcześniej użyta makroinstrukcja \font\tenrm=cmr10 at 12pt to \fontname\tenrm rozwinie się w cmr10 at 12pt)
\futurelet\nazwa token1 token2 makropodstawienie, polecenie \nazwa będzie utożsamione z token2, token1token2 zostaną rozwinięte (w tej kolejności)
\gdef ... równoważna \global\def (p. \globaldefs, \def)
\global polecenie ustalające globalny zasięg działania następującej po nim konstrukcji (p. \globaldefs)
\globaldefs=liczba jeżeli liczba jest dodatnia, polecenie sprawia, że wszelkie zmiany wartości (makr, rejestrów itp.) mają charakter globalny; automatycznie jest dodawany kwalifikator \global; jeśli liczba jest ujemna, wszelkie modyfikacje mają charakter lokalny (mimo że są poprzedzone kwalifikatorem \global)
\halign {materiał} definiuje środowisko tabularyczne, materiał logicznie dzieli się na dwie części: 1. preambułę, czyli definicję kolumn i sposobu ich formatowania (wzorzec), 2. tekst tworzący zawartość tabeli. W preambule fakt istnienia materiału kolumny sygnalizujemy znakiem #, a separatorem kolumn jest znak &. Przykład:
	\halign{\hfill # \hfill & \hfill #\cr
	1234 & 1 \cr
	1    & 1234 \cr}
	
pierwsza kolumna jest centrowana, a druga dosunięta do prawej krawędzi, jak widać poleceniem końca wiersza jest \cr; p. \crcr, \noalign, \span, \omit oraz \valign
\hangafter n n liczba całkowita określająca które linie akapitu podlegają działaniu polecenia \hangindent; i tak: jeśli n >= 0 dodatkowy margines jest wstawiany począwszy od linii n (licząc od zera), jeśli i < 0 margines będzie wstawiony w n pierwszych liniach; p. też \parshape
\hangindent dimen polecenie definiuje dodatkowy margines w akapicie; jeśli dimen > 0 margines będzie wstawiony z lewej strony, jeśli dimen < 0 -- z prawej strony. Margines wstawiany jest na obszarze określonym przez \hangafter (pierwsza linia jest niezależnie wcinana o \parindent); p. też \parshape
\hbadness wartość wartość progowa; jeżeli przy składzie akapitu ,,kiepskość'' przekroczy tę wartość pojawi się komunikat
\hbox{materiał} wstawienie materiału poziomego (niełamliwego), zachowana jest nominalna szerokość. Użycie konstrukcji nie powoduje przejścia w tryb poziomy [3]
\hbox to dimen{materiał} j.w., ale materiał będzie zajmował szerokość dimen (z możliwością niedomiaru lub przepełnienia)
\hbox spread dimen{materiał} j.w., ale szerokość nominalna jest powiększana o podaną wielkość dimen
height dimen wysokość linii pionowej lub grubość poziomej (np. \vrule height 3mm)
\hfil równoważny \hskip 0pt plus 1fil, p. fil
\hfill równoważny \hskip 0pt plus 1fill, p. fill
\hfilneg równoważny \hskip 0pt plus -1fil, p. fil
\hfuzz dimen dopuszczalne niesygnalizowane przekroczenie prawego marginesu przy składzie akapitu (wartość nie ma wpływu na działanie algorytmu składu)
\hoffset dimen dodatkowe przesunięcie kompletnego materiału strony o wskazaną wartość w prawo (w lewo jeśli ujemna)
\holdinginserts jeśli jest ustawiane na wartość większą od zera, to podczas wywoływania, procedury wyjściowej (output routine), wstawki nie są usuwane z listy; według Knutha może to być wykorzystane podczas próbnego wywołania output-a, ale jedynym pakietem jaki to wykorzystuje jest triptest (test zgodności implementacji TeX-a ze wzorcem Knutha)
\hrule linia pozioma o długości zależnej od kontekstu użycia o grubości 0.4 pt i głębokości 0 pt odkładana na liście pionowej; można wyspecyfikować inne parametry np.: \hrule width 3cm depth 1mm height 0.5mm
\hsize=dimen szerokość kolumny (podstawowego obszaru roboczego); p. dimen
\hskip glue wstawienie pustego obszaru (justunku) do listy poziomej (może być ściśliwy i/lub rozciągliwy); p. glue
\hss sprężyna (glue) o zerowej długości działająca w poziomie o nieskończonym ścisku i rozciągu; równoważna \hskip 0pt plus 1fil minus 1fil
\ht numer_pudełka wysokość pudełka o wskazanym numerze
\ht numer_pudełka=dimen określenie wysokości pudełka o wskazanym numerze; p. dimen
\hyphenation{lista} lista definiuje wyjątki w regułach przenoszenia wyrazów, należy podać wszystkie dopuszczalne miejsca przeniesienia wstawiając znak -; wyrazy powinny być oddzielone ,,białym znakiem'' (spacja, tabulator nowa linia); np.: \hyphenation{pszczół-ka pszczół-ki}
\hyphenchar\nazwa_fontu=kod_znaku określenie symbolu (znaku) przenoszenia wyrazu w danym foncie (standardowo jest to -) wstawianego przy podziale wyrazu oraz jest to znak (lub ligatura kończąca sie tym znakiem) po którym dostawiane jest polecenie \discretionary{}{}{} (p. kod_znaku)
\hyphenpenalty=wartość kara za przeniesienie wyrazu (w miejscu wyznaczonym wg reguł lub sugerowanym przez \-, p. \discretionary, \language, \doublehyphendemerits i \finalhyphendemerits)
\if token1 token2 początek instrukcji warunkowej: czy kody porównywanych znaków są jednakowe; p. \fi, \else
\ifcase liczba
    tekst_dla_zera
   \or
    tekst_dla_jedynki
   \or
    ...
   \or
    tekst_dla_n
   \else
    tekst_dla_pozostałych_przypadków
\fi
instrukcja wyboru; wartość liczby określa która część instrukcji będzie wybrana, jeżeli liczba jest mniejsza od zera lub większa niż n zostanie wybrana ostatnia (po \else) ewentualność (o ile została określona, bowiem nie musi ona wystąpić); p. \fi, \else
\ifcat token1 token2 początek instrukcji warunkowej: czy kategorie porównywanych znaków są jednakowe (p. tabela kategorii); p. \fi, \else,
\ifdim dimen1 rel dimen2 początek instrukcji warunkowej porównującej wartości typu dimen; rel oznacza znak relacji i może przyjmować postać: = -- równość, > -- większy < -- mniejszy; p. \fi, \else
\ifeof numer czy koniec danych na strumieniu wejściowym numer, p. \openin, \fi, \else
\iffalse początek instrukcji warunkowej; zawsze fałsz!; p. \fi, \else
\ifhbox numer początek instrukcji warunkowej sprawdzającej czy pudełko (poziome) o podanym numerze jest puste; p. \fi, \else
\ifhmode początek instrukcji warunkowej czy jesteśmy w trybie poziomym [3]; p. \fi, \else
\ifinner początek instrukcji warunkowej; czy jesteśmy w wewnętrznym trybie pionowym [3]; p. \fi, \else
\ifmmode początek instrukcji warunkowej czy jesteśmy w trybie matematycznym; p. \fi, \else
\ifnum liczba1 rel liczba2 początek instrukcji warunkowej porównującej wartości typu liczba (całkowita); rel oznacza znak relacji i może przyjmować postać: = -- równość, > -- większy < -- mniejszy; p. \fi, \else
\ifodd liczba początek instrukcji warunkowej sprawdzającej czy liczba (całkowita) jest nieparzysta; p. \fi, \else
\iftrue początek instrukcji warunkowej; zawsze prawda!; p. \fi, \else
\ifvbox numer_pudełka początek instrukcji warunkowej sprawdzającej czy wskazane (p. \setbox) pudełko (pionowe) jest puste; p. \fi, \else
\ifvmode początek instrukcji warunkowej czy jesteśmy w trybie pionowym [3]; p. \fi, \else
\ifvoid numer_pudełka początek instrukcji warunkowej sprawdzającej czy pudełko o podanym numerze jest puste; p. \fi, \else
\ifx token1 token2 początek instrukcji warunkowej: czy tokeny są zgodne co do typów i rozwinięć; p. \fi, \else
\ignorespaces TeX przetwarza kolejne tokeny i je ignoruje, aż napotka token różny od space token
\immediate operacja we/wy klauzula powodująca natychmiastowe wykonanie operacji we/wy (bez oczekiwania na wyprowadzenie strony do pliku dvi) openout, openin, closeout, closein, write, read.
in jednostka miary; cal (1 in = 2.54 cm), p. true, tablica jednostek
\indent wstawienie pustego pudełka o szerokości \parindent, jeśli TeX jest w trybie pionowym następuje przejście w tryb poziomy (oraz wstawienie tokenu \everypar)
\input nazwa_zbioru wczytaj wskazany zbiór (domyślne rozszerzenie nazwy: tex); zostanie on dołączony w bieżącym miejscu tak jakby zawartość była wstawiona bezpośrednio (z zachowaniem trybu pracy itp.)
\inputlineno w tym rejestrze umieszczany jest numer bieżącej linii przetwarzanego zbioru wejściowego
\insert n {materiał} polecenie konstruujące wstawkę o numerze n (insert) zawierającą materiał, który może przemieszczać się między stronami, każda wstawka ma powiązane ze sobą rejestry (o tych samych numerach lub synonimach):
\box n -- w procedurze wyjściowej zawiera treść wstawki;
\count n -- podaje współczynnik skalowania wysokości wstawki (w częściach na 1000) dla algorytmu podziału na strony (1000 oznacza współczynnik skalowania 1, 0 -- wstawka nie jest brana pod uwagę w liczeniu wysokości strony), dzięki czemu na stronie może być przewidziane miejsce na wstawkę;
\dimen n -- maksymalna wysokość wstawek danego rodzaju przypadających na jedną stronę;
\skip n -- dodatkowy odstęp uwzględniany przy liczeniu wysokości strony, na której pojawia się choć jedna wstawka danego rodzaju;
wstawki są przez TeX-a zbierane osobno i uwzględniane w algorytmie łamania strony; podczas wykonywania procedury wyjściowej są ładowane do odpowiednich pudełek i powinny zostać w niej stosownie wykorzystane
\insertpenalties ma dwa znaczenia, podczas normalnego składu, trzyma sumę wartości kar za złamanie wstawek (inserts) dla ostatnio rozpatrzonego punktu łamania strony; podczas procedury wyjściowej \insertpenalties równy jest liczbie wstawek, które nie zmieściły się na aktualnej stronie i oczekują na kolejne wywołane output-u
\interlinepenalty wartość kara (liczba całkowita) wstawiana między liniami akapitu w procesie łamania strony
\jobname rejestr przechowuje nazwę przetwarzanego zbioru (głównego)
\kern dimen przesunięcie następującego za nim materiału (może być ujemne) w poziomie lub pionie w zależności od aktualnego trybu pracy; p. dimen
\language=wartość ustawienie numeru języka (liczba całkowita), jego bieżąca wartość określa reguły przenoszenia wyrazów, jeśli wartość nie wskazuje na zdefiniowany zbiór reguł, mechanizm przenoszenia jest wyłączany; p. \setlanguage, \lefthyphenmin, \righthyphenmin
\lastbox wstawienie do składu (tylko w trybie poziomym) zawartości ostatnio użytego rejestru pudełkowego; p. \copy, \setbox, \unhcopy, \unhbox, \unvcopy, \unvbox
\lastkern rejestr zawierający wartość sumy ostatnich, następujących po sobie przesunięć, realizowanych poleceniem \kern
\lastpenalty rejestr zawiera wartość ostatnio wstawionych kar (ew ich sumę)
\lastskip rejestr zawiera wartość wstawionego poprzednio przesunięcia poleceniem \hskip, \vskip
\lccode kod_znaku=kod_znaku drugi parametr określa kod znaku będącego odpowiednikiem ,,lowercase'' dla znaku określonego pierwszym parametrem (p. \lowercase); (p. kod_znaku)
\leaders box\hskip glue
\leaders rule\hskip glue
konstrukcja powtarza specyfikację box lub rule wypełniając przestrzeń przesunięcia określonego przez \hskip glue (p. \cleaders\xleaders) -- całość traktowana jest jak ,,sprężyna'' (glue)
\left delim operator wymuszający wielkość delimitera i wymuszający kategorię na ,,otwierający''; p \delimietrfactor i \delimitershortfall. Dla każdego \left musi istnieć \right. Znak kropki (.) oznacza delimiter pusty
\lefthyphenmin liczba minimalna długość fragmentu wyrazu (liczba liter) pozostawianego na końcu linii przy przenoszeniu (p. \language i \righthyphenmin)
\leftskip=glue parametr określa moc ,,sprężyny'' (glue) wstawianej z lewej strony materiału strony
\leqno{materiał} konstrukcja umieszczająca materiał (w trybie matematycznym) z lewej strony wzoru wystawionego (display), służąca do numerowania (oznaczania) wzorów z lewej strony (p. \eqno)
\let\makro=inne_makro makropodstawienie, przypisanie makroinstrukcji wartości innego makra (bez rozwijania)
\limits polecenie określające miejsce położenia indeksu (frakcji) dolnego i górnego; zawsze nad/pod obiektem; p. też \displaylimits oraz \nolimits; np.: \def\int{\intop\limits}
\linepenalty=wartość kara (liczba całkowita) wstawiana w każdej linii (na wyjściu) przez TeX-a w procesie łamania akapitu; może jako mechanizm wpływający na liczbę linii akapitu (p. też \looseness, [1])
\lineskip=glue odległość między liniami (dołem linii górnej, a górą linii bieżącej -- nie liniami bazowymi wierszy!); jeśli (p. \lineskiplimit), \baselineskip - dn-1 - hn > \lineskiplimit odległością staje się \lineskip, w przeciwnym razie będzie nią \baselineskip (ale jako odległość między liniami bazowymi wierszy) (dn-1 -- głębokość poprzedniej linii, hn -- wysokość bieżącej linii)
\lineskiplimit=dimen wartość progowa kiedy \baselineskip zmieniany jest na \lineskip
\long polecenie modyfikujące sens poleceń \def, \edef, \xdef i \gdef tak, że parametr może zawierać kilka akapitów (np: \long\def\mmm#1{{\bf #1}})
\looseness=liczba sugeruje TeX-owi, aby złożył akapit (liczba dodatnia) o wskazaną liczbę linii dłuższy lub krótszy (liczba ujemna); sugestia zostanie wzięta pod uwagę jeśli parametry składu zostaną zachowane (p. też \linepenalty)
\lower dimen box zawartość pudełka box jest obniżana o dimen (tylko w trybie poziomym); p. \raise, \hbox, \vbox, \copy, \unhbox, \unvbox
\lowercase{materiał} zamiana wielkich liter na małe, a ściślej na odpowiedniki zdefiniowane przez \lccode dla użytych znaków
\mag=wartość wartość jest współczynnikiem skalującym cały dokument (za wyjątkiem wielkości oznaczonych jako true), w obliczeniach brana jest wartość/1000. Polecenia tego można użyć zanim nie zostanie wyprowadzona strona do pliku dvi, brana jest pod uwagę ostatnia dysponowana zmiana współczynnika
\mark{tekst} wstawia tekst będący jego argumentem (po rozwinięciu) jako znacznik. Tekst ten jest dostępny dla poleceń: \topmark, \firstmark, \splitfirstmark, \botmark i \splitbotmark. Polecenie to umożliwia np. synchronizację zawartości żywej paginy z składaną treścią
\mathaccent "CFXX materiał użycie akcentu w trybie matematycznym o kodzie XX; C oznacza klasę znaku (p. tabela klas), a F oznacza rodzinę (p. \fam); p. \mathchar
\mathbin deklaruje, że obiekt jest typu ,,binarny'' np. + (p. tabela odległości); p. \binoppenalty
\mathchar "CFXX użycie znaku o kodzie XX; C oznacza klasę znaku (p. tabela klas), a F oznacza rodzinę (p. \fam); p. \mathchardef
\mathchardef\nazwa="CFXX jest alternatywą dla sekwencji: \def\nazwa{\mathchar "CFXX}
\mathchoice{D}{T}{S}{SS} konstrukcja matematyczna. W zależności od bieżącego trybu zostanie rozwinięty odpowiedni parametr:
D dla displaystyle,
T dla tekststyle,
S dla scriptstyle,
SS dla scriptscriptstyle
\mathclose deklaruje, że obiekt jest typu ,,zamykający'' np. nawias (p. tabela odległości)
\mathcode znak="CFXX określa kodowanie (XX -- pozycja w tabeli kodowej) znaku oraz klasę znaku (p. tabela klas) (C) dla rodziny F (p. rodzina fontów)
\mathinner deklaruje, że obiekt jest typu ,,inny'' (p. tabela odległości)
\mathopen deklaruje, że obiekt jest typu ,,otwierający'' np. nawias otwierający (p. tabela odległości)
\mathop deklaruje, że obiekt jest typu ,,operator'' np. znak sumy (p. tabela odległości)
\mathord deklaruje, że obiekt jest typu ,,ord'' np. litery greckie (p. tabela odległości)
\mathpunct deklaruje, że obiekt jest typu ,,separator'' np. przecinek (p. tabela odległości)
\mathrel deklaruje, że obiekt jest typu ,,relacja'' np. = (p. tabela odległości); p. \relpenalty
\mathsurround=dimen dodatkowa odległość wstawiana przed i po konstrukcji matematycznej nieeksponowanej (wewnątrzakapitowej); p. dimen
\maxdeadcycles maksymalna liczba wywołań procedury wyjściowej nie wywołujących polecenia \shipout -- po jej przekroczeniu pojawia się komunikat błędu i wywoływania jest standardowa procedura wyjściowa -- ma to zapobiegać zapętleniu procedury wyjściowej; p. też \deadcycles
\maxdepth maksymalna głębokość (dimen) dla output-owanej strony, jeśli głębokość ostatniego pudełka na stronie jest większa od \maxdepth, to jest ono odpowiednio ,,podnoszone'' (zwiększana jest jego wysokość, tak by głębokość mieściła się w zadanym zakresie)
\meaning token polecenie pokazuje naturę parametru; np. jeśli token reprezentuje makroinstrukcję zostanie pokazana jej definicja
\medmuskip=mglue matematyka; rejestr określający moc sprężyny trybu matematycznego (mglue) domyślnie: 4mu plus 2mu minus 4mu; p. \mskip
\message{materiał} materiał zostanie wyświetlony (po rozwinięciu) na konsoli i umieszczany w pliku log; p. errmessage
minus dimen kwalifikator określający ,,ścisk'' sprężyny (wielkości typu glue); p. dimen
\mkern mdimen dodatkowe przesunięcie (dodatnie lub ujemne) o mdimen w trybie matematycznym (dopuszczalna jednostka mu)
mm jednostka miary -- milimetr (1 mm = 0.1 cm); p. true, tablica jednostek
\month rejestr zawierający numer bieżącego miesiąca
\moveleft dimen box przesunięcie pudełka box w lewo o dimen (tylko w trybie pionowym); p. moveright, dimen
\moveright dimen box przesunięcie pudełka box w prawo o dimen (tylko w trybie pionowym) p. moveleft, dimen
\mskip mglue dodatkowe przesunięcie typu mglue w trybie matematycznym (dopuszczalna jednostka mu)
mu jednostka miary (mathematical unit) jednostka używana w określaniu odległości w trybie matematycznym -- równa 1/18 6 parametru fontu (fontdimen6) drugiej rodziny bieżącego stylu (jej wielkość zmienia się w miarę przełączania trybu displaystyle, textstyle, scriptstyle i scriptscriptstyle, ponieważ wtedy zmienia się wielkość fontu)
\multiply\rejestr by wartość mnożenie rejestru przez wartość; uwaga na typ elementów -- wynik musi być sensowny (typ wyniku przewidziany w TeXu)
\muskip numer rejestr typu muskip o wskazanym numerze (0 -- 255) zawierający wielkość przesunięcia w trybie matematycznym); p. \muskipdef
\muskip numer=mglue nadanie wartości rejestrowi o wskazanym numerze; p. \muskipdef, mglue
\muskipdef\nazwa=numer zdefiniowanie synonimu \nazwa, odpowiadającego rejestrowi \muskip o podanym numerze
\newlinechar=kod_znaku definiuje znak, który jest zamieniany na znak powrotu karetki na liście tokenów polecenia \write; (p. kod_znaku)
\noalign{materiał} polecenie stosowane w konstrukcjach tabularycznych, powoduje że materiał nie podlega pozycjonowaniu (p. \halign\valign)
\noboundary powoduje przejście w tryb poziomy, polecenie ma wpływ na realizację skrajnych ligatur i kernów. Prawdopodobnie ma to związek z możliwością definiowania w foncie ligatur z niewidocznymi znakami. Knuth bardzo enigmatycznie wyjaśnił znaczenie tego polecenia.
\noexpand zapobiega rozwijaniu następnego tokena
\noindent akapit jest rozpoczynany ,,bez wcięcia'' (przełącza w tryb poziomy)
\nolimits kwalifikator określający miejsce położenia indeksu (frakcji) dolnego i górnego; zawsze obok obiektu (jako górna lub dolna frakcja) p. też \displaylimits oraz \limits; np.: \def\int{\intop\nolimits}
\nonscript glue polecenie powoduje, że następujące po nim przesunięcie nie jest kasowane w trybie \scriptstyle i \scriptscriptstyle
\nonstopmode TeX nie przerywa przetwarzania w przypadku napotkania błędu; p. \errorstopmode, \batchmode, \scrollmode
\nulldelimiterspace=dimen szerokość pustego delimitera (generowanego poleceniem \left. lub \right.); p. dimen
\nullfont font (pseudofont) zawsze gotowy do użycia (zawiera pusty zestaw znaków)
\number liczba_całkowita polecenie wyprowadza liczbę całkowitą w postaci reprezentującego ją napisu, w postaci znormalizowanej (np. początkowe zera są pomijane)
\omit polecenie powoduje pominięcie deklaracji sposobu formatowania rubryki tabelki, może wystąpić tylko na początku rubryki, czyli po \cr, & albo \noalign. Daje taki efekt jakby w wzorcu tabeli w danej rubryce wystąpił tylko znak #; p. halign, \valign
\openin liczba=nazwa_pliku otwarcie pliku do odczytu, będzie mu przyporządkowany kanał o numerze liczba (z zakresu 0--15); p. \read i \closein, \immediate
\openout liczba=nazwa_pliku otwarcie pliku do zapisu, będzie mu przyporządkowany kanał o numerze liczba (z zakresu 0--15); p. \write i \closeout, \immediate
\or część instrukcji wyboru p. \ifcase
\outer ustawia atrybut ,,zewnętrzna'' dla następującej po nim definicji; makrodefinicje definiowane z tym atrybutem, nie mogą wystąpić wewnątrz innych definicji, ani w parametrze innego makra. Przykładem makrodefinicji z tym modyfikatorem jest \bye
\output materiał jest to rejestr żetonowy (token) -- ma charakter procedury; jest on automatycznie wywoływany w momencie znalezienia dobrego punktu podziału strony, w tym momencie w pudełku 255 (\box255) znajduje się zawartość gotowej strony (current page), a w odpowiednich pudełkach zawartości wstawek, oraz mnóstwo ustawionych stosownie rejestrów -- zarówno liczbowych (np. \outputpenalty, \insertpenalties), jak np. znaczników (\mark). Wewnątrz materiału powinny znaleźć się konstrukcje budujące kompletną stronę (np. dołączające paginę -- (w szczególności musi zostać opróżnione pudełko 255) i (najczęściej) zapisać ją (poleceniem \shipout) do pliku DVI; wewnątrz procedury wyjściowej TeX pracuje w nieco inaczej niż normalnie (na ten temat jest cały rozdział 23 TeXbooka) w szczególności np. materiał złożony w procedurze wyjściowej trafia z powrotem na listę bieżącej strony _przed_ materiałem pozostałym na liście ostatnich elementów (recent contributions)
\outputpenalty=wartość wartość kary na której nastąpiło ostatnie przełamanie strony; jeśli złamanie nastąpiło na obiekcie innym niż kara, \outputpenalty ma wartość 10000
\over konstrukcja matematyczna -- ułamek; np.: $1 + {1 \over 1+x}$ (licznik i mianownik jest składany w stylu o jeden stopień niższym (p. \displaystyle, \textstyle, \scriptstyle\scriptscriptstyle); p. \above
\overfullrule dimen szerokość ,,sztabki'', którą TeX oznacza przekroczenie rozmiaru pudełka, nadanie wartości 0pt likwiduje oznaczenie, ale oczywiście nie likwiduje problemu; mechanizm zwykle używany przy wydrukach kontrolnych; p. hfuzz
\overline{materiał} konstrukcja matematyczna; materiał będzie nadkreślony
\overwithdelims delim1delim2 podobnie jak \over, ale konstrukcja zostanie otoczona przez delim1 i delim2; p. \above
\pagedepth aktualna głębokość (dimen) materiału na stronie (current page), używana przez algorytm łamania na strony; można modyfikować tą wartość choć efekty nie są łatwe do przewidzenia
\pagefilllstretch aktualne rozciągliwości wyższego stopnia (odpowiednio ilość klejów zawierających filll) materiału na stronie (current page), używane przez algorytm łamania na strony; można modyfikować te wartości choć efekty nie są łatwe do przewidzenia; p. \pagefilstretch,\pagefillstretch
\pagefillstretch aktualne rozciągliwości wyższego stopnia (odpowiednio ilość klejów zawierających fill) materiału na stronie (current page), używane przez algorytm łamania na strony; można modyfikować te wartości choć efekty nie są łatwe do przewidzenia; p. \pagefilstretch,\pagefilllstretch
\pagefilstretch aktualne rozciągliwości wyższego stopnia (odpowiednio ilość klejów zawierających fil) materiału na stronie (current page), używane przez algorytm łamania na strony; można modyfikować te wartości choć efekty nie są łatwe do przewidzenia; p. \pagefillstretch,\pagefilllstretch
\pagegoal pożądana wysokość (dimen) materiału na stronie (current page), używana przez algorytm łamania na strony; w uproszczeniu, jest to wartość \vsize ,,zakonserwowana'' na początku strony, można modyfikować tą wartość choć efekty nie są łatwe do przewidzenia
\pageshrink aktualna ściśliwość (dimen) materiału na stronie (current page), używana przez algorytm łamania na strony; można modyfikować tą wartość choć efekty nie są łatwe do przewidzenia
\pagestretch aktualna rozciągliwość (dimen) materiału na stronie (current page), używana przez algorytm łamania na strony; można modyfikować tą wartość choć efekty nie są łatwe do przewidzenia
\pagetotal aktualna wysokość (dimen) materiału na stronie (current page), używana przez algorytm łamania na strony; można modyfikować tą wartość choć efekty nie są łatwe do przewidzenia
\par koniec akapitu (równoważne pustej linii)
\parfillskip=glue sprężyna dodawana na końcu akapitu (po ostatnim znaku); standardowo o ,,mocy'' 0pt plus 1fil. Powoduje że ostatnia linia akapitu ma swoją nominalną długość, taką, jaka wynika z jej zawartości. Zmiana jej długości nominalnej spowoduje wyłączenie mechanizmu kontroli odległości przed i po wzorze ,,eksponowanym'' (odległość będzie ustawiana zawsze na \belowdisplayskip i \abovedisplayskip)
\parindent=dimen wielkość wcięcia akapitowego; p. dimen
\parshape=n m1 l1 ... mn ln polecenie pozwala nadać dowolny kształt akapitu; n określa liczbę linii akapitu podlegających modyfikacji, pary liczb: mn ln określają lewy margines i długość wiersza w poszczególnych liniach akapitu, jeżeli akapit będzie miał więcej niż n wierszy, pozostałe będą miały cechy takie jak w ostatniej wyspecyfikowanej linii (wartość parametru jest zerowana po zakończeniu akapitu), p.  też \hangafter, \hangindent
\parskip=glue rejestr zawiera wielkość odstępu między akapitami
\patterns{definicje} definicje określają reguły przenoszenia wyrazów (tylko initex)
\pausing liczba jeśli liczba jest większa od zera, TeX wstrzymuje pracę po wczytaniu każdej linii tekstu i wyświetla ją na konsoli, można ją zatwierdzić lub wprowadzić inny tekst
pc jednostka miary -- pica (1 pc = 12 pt); p. true, tablica jednostek
\penalty=wartość kara (liczba całkowita) o podanej wartości wstawiana w miejscu użycia (wartość 10000 oznacza nieskończoność); znaczenie zależy od kontekstu
plus dimen kwalifikator określający ,,rozciąg'' sprężyny (wielkości typu glue); p. dimen
\postdisplaypenalty=wartość kara (liczba całkowita) za złamanie strony po wzorze eksponowanym (wystawionym)
\predisplaypenalty=wartość kara (liczba całkowita) za złamanie strony przed wzorem eksponowanym (wystawionym)
\predisplaysize do rejestru \predisplaysize wpisywana jest efektywna szerokość wiersza poprzedzającego równanie (p) zgodnie z następującymi regułami: jeżeli przed równaniem nie wystąpił żaden wiersz (na przykład jeśli znacznik $$ wystąpił bezpośrednio po instrukcji \noindent lub po zamykającym inne równanie znaczniku $$), p przyjmuje wartość -16383.99999pt (-\maxdimen, czyli najmniejszy dopuszczalny wymiar). W przeciwnym razie TeX sprawdza pudełko utworzone przez poprzedni wiersz i określa wartość p jako równą szerokości wnętrza pudełka, plus przesunięcie pudełka w prawo, plus dwie jednostki em z bieżącego fontu. Jeśli jednak szerokość wnętrza pudełka zależy od ściśliwości lub rozciągliwości odstępów -- jeśli na przykład klej \parfillskip ma wartość skończoną -- wówczas p przyjmuje wartość \maxdimen.
\pretolerance=wartość akceptowalna kiepskość składu akapitu. jeżeli jest spełniona (w pierwszym przebiegu TeX próbuje złożyć akapit bez przenoszenia wyrazów) to nie nastąpi drugi przebieg, jeżeli nie zostanie osiągnięta następuje drugie podejście do składu uwzględniając reguły przenoszenia wyrazów, wartość -1 oznacza rezygnację z pierwszego przebiegu [1]
\prevdepth zawiera głębokość (dimen) ostatniego pudełka dołączonego do listy pionowej, wartość ta używana jest przy ustalaniu odstępów międzyliniowych; bywa użyteczna do kompensowania głębokości pudełka np. \vskip-\prevdepth; wartość tą można także modyfikować; uwaga -- gdy lista pionowa jest pusta \prevdepth przyjmuje wartość -1000pt, tą samą wartość, ma po wstawieniu do listy, a także po użyciu makra \nointerlineskip [2]
\prevgraf rejestr zawiera liczbę linii (count) w ostatnio złożonym akapicie (lub jego osobno złożonej części -- np. przed wzorem eksponowanym) -- wykorzystywana przez polecenia \hangafter i \parshape; wartość tą można modyfikować; uwaga: każdy wzór eksponowany jest liczony jako trzy linie
pt jednostka miary -- punkt typograficzny (1 pt = 1/12 pc); p. true, tablica jednostek
\radical="f1XXf2YY konstrukcja pierwiastka: f1, f2 rodzina dla wersji ,,małej'' i ,,dużej'' XX, YY kody znaków dla odpowiadających im rodzin
\raise dimen box zawartość pudełka box jest podnoszona o dimen (tylko w trybie poziomym); p. \lower, \hbox, \unhbox, \unvbox, \vbox, \copy
\read numer to \skewencja_sterująca wczytanie linii z kanału wejściowego numer (p. \openin, \immediate) i umieszczeniu jej ,,pod nazwą'' \sekwencja_sterująca
\relax NIC, ale jego użycie powoduje zakończenie analizy poprzedzającego tokenu
\relpenalty=wartość kara za złamanie linii po operatorze relacji (rel atom); p. \mathrel
\right delim operator wymuszający wielkość delimitera i ustawiający kategorię na ,,zamykający''; p. \delimiterfactor\delimitershortfall. Dla każdego \right musi istnieć \left. Znak kropki . oznacza delimiter pusty
\righthyphenmin=liczba minimalna długość fragmentu wyrazu (liczba liter) przenoszonego do następnej linii przy przenoszeniu (p. \language i \lefthyphenmin)
\rightskip=glue parametr określa moc ,,sprężyny'' (glue) dodawanej z prawej strony materiału strony
\romannumeral wartość wyprowadza wartość w postaci zapisu ,,rzymskiego'' (tylko część całkowita)
scaled współczynnik mnożnik określający przeskalowanie fontu (mnożnik = 1/1000 * współczynnik) np.: font\xii=plr10 scaled 1200 (równoważny font\xii=plr10 at 12pt) Uwaga! Zdefiniowany font \xii to nie to samo co font plr12
\scriptfont f = \nazwa_fontu ustalenie fontu dla \scriptstyle dla rodziny o numerze f (0--15); p. \font
\scriptscriptfont f = \nazwa_fontu ustalenie fontu dla \scriptscriptstyle dla rodziny o numerze f (0--15); p. \font
\scriptscriptstyle przełączenie składu matematyki w tryb scriptscript (p. \limits, \nolimits, \displaylimits, \displaystyle, \textstyle, \scriptstyle, \textfont, \scriptfont, \scriptscriptfont)
\scriptspace=dimen dodatkowa odległość po konstrukcji subscript (_{...}) i superscript (^{...})
\scriptstyle przełączenie składu matematyki w tryb script (p. \limits, \nolimits, \displaylimits, \displaystyle, \textstyle, \scriptscriptstyle, \textfont, \scriptfont, \scriptscriptfont)
\scrollmode TeX nie przerywa przetwarzania w przypadku pojawienia się błędu; p. \errorstopmode, \batchmode, \nonstopmode
\setbox numer_pudełka=box zapamiętuje zawartość pudełka box w wskazanym rejestrze pudełek (box może być jednym z obiektów: \hbox, \vbox, \vtop, \box, \copy, \vsplit, \lastbox)
\setlanguage numer wybiera bieżący język (zestaw reguł przenoszenia wyrazów), słuzy do chwilowego przełączanie reguł wewnątrz akapitu, Zestawy reguł są konstruowane (i numerowane) w czasie działania iniTeX-a; p. \language, \patterns
\sfcode kod_znaku=wartość wartość mająca wpływ na obliczenie odległości między wyrazami, standardowo jest predefiniowana dla każdego znaku w foncie i przyjmuje zwykle następujące wartości: 0 dla nawiasów zamykających, 1000 dla liter, 3000 dla znaków punktuacyjnych, które wg niektórych zwyczajów typograficznych wymagają dodatkowej odległości (np.: .) i z zakresu 1000--2000 dla innych znaków punktuacyjnych, np.: ,). Standardowo odległość międzywyrazowa jest wielkością projektową fontu i składa się z dwu parametrów (p. \fontdimen): normalnego i ekstra, dodawanego jeśli \sfcode znaku kończącego wyraz > 2000. Odległości można zmienić modyfikując parametry \spaceskip\xspaceskip; zależności pokazuje tabela:
\sfcode \spaceskip \xspaceskip odległość
0-999 =0 =0 \fontdimen2*
0-999 !=0 * \spaceskip*
1000 0 * \fontdimen2*
1000 !=0 * \spaceskip
>2000 0 =0 \fontdimen2*+\fontdimen7
>2000 !=0 =0 \fontdimen7+\spaceskip
>2000 * !=0 \xspaceskip
* -- dla tych wielkości rozciąg (stretch) jest mnożony przez f/1000, a ścisk (shrink) przez 1000/f, gdzie f jest wartością \sfcode p. też \spacefactor
\shipout pudełko wysyła pudełko stanowiące jej parametr jako kolejną stronę do DVI, czyli dopisuje do pliku jobname.DVI; najczęściej polecenie to jest wywoływane w procedurze wyjściowej (output routine), ale może być użyte w każdym momencie; wywołanie polecenia \shipout powoduje także właściwe wykonanie poleceń \write oraz \openout i \closeout -- czyli zapis do ewentualnych plików pomocniczych (p. też \immediate)
\show cos powoduje wyprowadzenie na konsolę bieżącej wartości ,,cosia''
\showbox numer_pudełka przerywa przetwarzanie, informacje o wskazanym pudełku są zapisywane w pliku log
\showboxbreadth=liczba_całkowita wartość tego rejestru określa liczbę pozycji (pudełek, znaków) w śledzonym pudełku pokazywanych poleceniem \showbox; p. \showlists
\showboxdepth=liczba_całkowita wartość tego rejestru określa głębokość śledzenia zagnieżdżeń pudełek pokazywanych poleceniem \showbox
\showlists przerywa przetwarzanie, w pliku log zapisywane są informacje o tym co jest wstawiane do składu (znaki, pudełka sprężyny, zmiany trybów itp.)
\showthe cos przerywa przetwarzanie, informacje o ,,cosiu'' podawane są na konsoli i w pliku log (p. też \the)
\skewchar font znak rejestr ustawiany dla każdego fontu, znak używany przez algorytm pozycjonowania akcentów w matematyce, wartość kernu między znakiem akcentowanym, a określonym przez \skewchar jest używana jako korekta poziomego położenia akcentu; p. \defaultskewchar)
numer rejestr typu glue o wskazanym numerze (0 -- 255) (zamiast numeru może być użyty synonim, p. \skipdef)
\skip numer=glue ustawienie wartości rejestru typu glue o wskazanym numerze (0 -- 255) (zamiast numeru może być użyty synonim, p. \skipdef)
\skipdef\nazwa=numer zdefiniowanie synonimu \nazwa, odpowiadającego rejestrowi \skip o numerze numer
sp jednostka miary -- scaled point (65536 sp = 1 pt); p. true, tablica jednostek
\spacefactor liczba zmienia sfcode poprzedzającego znaku; p. \xspaceskip, \spaceskip
\spaceskip=glue w określonych sytuacjach może mieć wpływ na odległość między wyrazami; p. \sfcode, \spacefactor i \xspaceskip
\span polecenie powoduje połączenie danej rubryki tabelki z kolejną, może wystąpić tylko na początku rubryki, czyli po \cr, & albo \noalign. W połączonej rubryce stosowana jest sposób formatowania z drugiej (przyłączanej) rubryki, dlatego często używa się kombinacji \span\omit; p. \halign,\valign
\special{materiał} materiał jest przekazywany na wyjście (do pliku dvi), po uprzednim rozwinięciu makr. Mechanizm ten jest używany głównie do przesłania poleceń do programów drukujących (np. wstawienie grafiki)
\splitbotmark przyjmuje wartość ostatniego znacznika (\mark), który pojawił się w obecnie łamanym (\vsplit) pudełku; działa analogicznie jak polecenie \botmark dla strony
\splitfirstmark przyjmuje wartość pierwszego znacznika (\mark), który pojawił się w obecnie łamanym (\vsplit) pudełku; działa analogicznie jak polecenie \firstmark dla strony
\splitmaxdepth maksymalna głębokość (dimen) oddzielanego pudełka, parametr używany przez \vsplit analogicznie do parametru \maxdepth używanego w algorytmie łamania na strony
\splittopskip klej (glue) wstawiany nad częścią pozostałą w pudełku, po użyciu polecenia \vsplit, analogiczny do parametru \topskip używanego w algorytmie łamania na strony
spread dimen wartość dimen definiuje o ile trzeba wydłużyć pudełko np. \hbox spread 50pt{to jest pudełko} -- tekst będzie złożony w pudełku o 50pt dłuższym niż rozmiar nominalny
\string token token jest pobierany bez rozwijania, jest traktowany w całości jako napis (znaki otrzymują kategorię 12, a znak o kategorii 0, zostanie zamieniony na znak o kodzie zdefiniowanym przez \escapechar)
\tabskip glue odległość między kolumnami konstrukcji \valign i \halign
\textfont f = \nazwa_fontu ustalenie fontu dla \displaystyle i \textstyle dla rodziny o numerze f (0--15); p. \font, \fam
\textstyle przełączenie składu matematyki w tryb text (wielkość czcionki i sposób ustawiania górnego i dolnego rejestru (indeksu); p. \limits, \nolimits, \displaylimits, \displaystyle, \scriptstyle, \scriptscriptstyle, \textfont, \scriptfont, \scriptscriptfont)
\the coś wyprowadza bieżącą wartość ,,cosia'', działanie zależy od jego natury
\thickmuskip=mglue matematyka; rejestr określający moc sprężyny trybu matematycznego (mglue) domyślnie: 5mu plus 5mu; p. \mskip
\thinmuskip=mglue matematyka; rejestr określający moc sprężyny trybu matematycznego (mglue) domyślnie: 3mu; p. \mskip
\time rejestr zawiera liczbę minut które upłynęły od północy
to dimen dodatkowy (opcjonalny) prefiks przy określaniu szerokości pudełka np: \hbox to 3cm{Ala ma kota}; p. dimen
\toks numer{lista tokenów} ustalenie zawartości rejestru tokenowego o podanym numerze (0 -- 255) (tokeny, jednostki leksykalne, żetony), zamiast numeru można użyć synonimu; p. \toksdef
\toksdef\nazwa=numer zdefiniowanie synonimu \nazwa, odpowiadającego rejestrowi \toks o numerze numer
\tolerance akceptowalna kiepskość składu akapitu przy drugim przebiegu (p. \pretolerance); jeżeli TeX nie jest w stanie jej osiągnąć jest to sygnalizowane (lub następuje przejście do trzeciego przebiegu, p. \emergencystretch) [1]
\topmark przyjmuje wartość ostatniego znacznika (\mark), który pojawił się na poprzedniej (niż obecnie output-owana) stronie; czyli ma takie samo znaczenie jak miał \botmark na poprzedniej stronie
\topskip glue sprężyna (glue) dodawana na górze strony
\tracingcommands=liczba jeśli liczba równa jest 1 TeX pokazuje (zbiór *.log) wykonanie wszystkich wykonywanych poleceń (makroinstrukcji), jeśli liczba równa jest 2 dodatkowo pokazyane są efekty poleceń warunkowych; wartość zero oznacza brak śledzenia
\tracinglostchars=liczba jeśli liczba jest większa niż 1 sygnalizowane są (zbiór *.log) przypadki braku użytego znaku w bieżącym foncie (standardowo włączony)
\tracingmacros=liczba jeśli liczba jest większa niż 1 sygnalizowane są (zbiór *.log) szczegóły związane z rozwijaniem makroinstrukcji
\tracingonline=liczba jeśli liczba jest większa niż 1 komunikaty śledzenia są wyprowadzane również na konsolę (istotne w przypadku innych poleceń śledzenia)
\tracingoutput=liczba jeśli liczba jest większa niż 1 podawane są informacje o wyprowadzanych na wyjście (zbiór *.log) znakach (i pudełkach)
\tracingpages=liczba jeśli liczba jest większa niż 1 sygnalizowane są (zbiór *.log) szczegóły związane z procesem łamania stron
\tracingparagraphs=liczba jeśli liczba jest większa niż 1 sygnalizowane są szczegóły (zbiór *.log) związane z procesem łamania akapitów
\tracingrestores=liczba jeśli liczba jest większa niż 1 sygnalizowane są (zbiór *.log) informacje o odtworzeniu wartości parametrów w związku z zakończeniem grupy
\tracingstats=liczba jeśli liczba jest większa niż 1 sygnalizowane są (zbiór *.log) informacje statystyczne o wykorzystaniu pamięci
true dodatkowy kwalifikator przy podawaniu miar, oznacza, że nie podlegają one skalowaniu, np.: \hskip 2 true cm; p. \mag
\uccode kod_znaku=kod_znaku drugi parametr określa kod znaku będącego odpowiednikiem ,,uppercase'' dla znaku określonego pierwszym parametrem (p. \uppercase); (p. kod_znaku)
\uchyph=wartość jeśli wartość jest równa 0, blokowane jest przenoszenie wyrazów zaczynających się wielką literą
\underline{materiał} konstrukcja matematyczna; materiał jest podkreślany linią ciągłą
\unhbox numer_pudełka ,,wydłubanie'' zawartości wskazanego pudełka poziomego, pudełko staje się puste (p. \setbox, \copy, \box, \unhcopy)
\unhcopy numer_pudełka ,,wydłubanie'' zawartości wskazanego pudełka poziomego, zawartość pudełka nie ulega zmianie (p. \setbox, \copy, \box, \unhbox)
\unkern wycofanie ostatnio użytego ,,podcięcia'' (kern)
\unpenalty wycofanie ostatnio wstawionej kary
\unskip wycofanie ostatnio użytej ,,sprężyny'' (glue); równoważne \vskip -\lastskip
\unvbox numer_pudełka ,,wydłubanie'' zawartości wskazanego pudełka pionowego, pudełko staje się puste (p. \setbox, \copy, \box, \unvcopy)
\unvcopy numer_pudełka ,,wydłubanie'' zawartości wskazanego pudełka pionowego, zawartość pudełka nie ulega zmianie (p. \setbox, \copy, \box, \unvbox)
\uppercase{materiał} zamiana małych liter na wielkie, a ściślej na odpowiedniki zdefiniowane przez \uccode dla użytych znaków
\vadjust{materiał} wstawienie materiału pionowego ,,między wierszami'' (wtrącenie materiału pionowego w trybie poziomym)
\valign {materiał} definiuje środowisko tabularyczne, materiał logicznie dzieli się na dwie części: 1. preambułę, czyli definicję wierszy i sposobu ich formatowania, 2. tekst tworzący zawartość tabeli. W preambule fakt istnienia materiału kolumny sygnalizujemy znakiem #, a separatorem kolumn jest znak &. Przykład:
	\halign{# & #\cr
	1234 & 1 \cr
	1    & 1234 \cr}
	
jak widać poleceniem końca kolumny (poszczególne elementy w wierszu definicji, określają poszczególne elementy kolumny w składzie) jest \cr; p. \crcr, \noalign, \span, \omit oraz \halign
\vbadness=wartość wartość progowa; jeżeli przy łamaniu strony ,,kiepskość'' przekroczy tą wartość pojawi się komunikat
\vbox {materiał} wstawienie materiału pionowego (jeżeli wewnątrz nie nastąpi przejście w tryb poziomy, to szerokość pudełka wyniesie tyle, ile największa szerokość elementu wewnętrznego, w przeciwnym razie szerokość pudełka wyniesie \hsize. Głębokością pudełka będzie głębokość ostatniego elementu na liście pionowej (resztę stanowi wysokość).
\vbox to dimen {materiał} j.w. ale wysokość pudełka wyniesie dimen (z możliwością powstania niedomiaru lub przepełnienia) -- nie wpływa na głębokość. p. dimen
\vbox spread dimen {materiał} j.w., ale wysokość nominalna pudełka zostanie zwiększona o dimen -- nie wpływa na głębokość; p. dimen
\vcenter {materiał} konstrukcja matematyczna, analogiczna do \vbox, której wysokość i głębokość jest jednakowa; umożliwia pozycjonowanie materiału pionowego np. względem znaku =; np. $$x=\vcenter{\hbox{aaaa}\hbox{bbbb}\hbox{cccc}}$$
x =  aaaa
bbbb
cccc
\vcenter to dimen {materiał} j.w., ale całkowity rozmiar pionowy wyniesie dimen; materiał nie jest środkowany w pionie.
\vcenter spread dimen {materiał} j.w., ale całkowity rozmiar pionowy zostanie powiększony o dimen; materiał nie jest środkowany w pionie.
\vfil sprężyna (glue) pionowa o zerowej wysokości i nieskończonym rozciągu (równoważna \vskip 0pt plus 1fil)
\vfill jw. ale mocniejsza (równoważna \vskip 0pt plus 1fill)
\vfilneg równoważne \vskip 0pt plus -1fil
\vfuzz=dimen dopuszczalne niesygnalizowane przekroczenie długości strony; p. dimen
\voffset=dimen dodatkowe przesunięcie całego materiału strony o wskazaną wartość w dół (w górę jeśli ujemna); p. dimen
\vrule linia pionowa o wysokości i głębokości zależnej od kontekstu użycia o grubości 0.4 pt odkładana na liście poziomej; można wyspecyfikować inne parametry np.: \vrule width 3cm depth 1mm height 0.5mm
\vsize=glue wysokość materiału składu (bez stopek i nagłówków)
\vskip glue dodatkowa odległość w pionie; użycie przełącza w tryb pionowy
\vsplit numer_pudełka to dimen poleceniu uruchamiające dla danego pudełka (\vbox) algorytm równoważny algorytmowi łamania na strony; od wskazanego pudełka oddzielana jest początkowa część o podanej wysokości dimen i zwracana jako wynik, reszta zawartości pudełka pozostaje w nim
\vss sprężyna (glue) o zerowej długości działająca w pionie o nieskończonym ścisku i rozciągu (ale o bardzo słabej mocy); równoważna \vskip 0pt plus 1fil minus 1fil
\vtop {materiał} wstawienie materiału pionowego (jeżeli wewnątrz nie nastąpi przejście w tryb poziomy, to szerokość pudełka wyniesie tyle, ile największa szerokość elementu wewnętrznego, w przeciwnym razie szerokość pudełka wyniesie \hsize. Wysokością pudełka będzie wysokość pierwszego elementu na liście pionowej (resztę stanowi głębokość).
\vtop to dimen {materiał} j.w. ale głębokość pudełka wyniesie dimen, powiększona/pomniejszona o pewną wartość tak, aby całkowity rozmiar pionowy był identyczny z analogiczną konstrukcją \vbox (z możliwością powstania niedomiaru lub przepełnienia) -- wysokość nie ulega zmianie p. dimen
\vtop spread dimen {materiał} j.w., ale głębokość nominalna pudełka zostanie zwiększona o dimen pomniejszoną/powiększoną o pewną wartość tak, aby całkowity rozmiar pionowy był identyczny z analogiczną konstrukcją \vbox p. dimen
\wd numer_pudełka szerokość pudełka o wskazanym numerze
\wd numer_pudełka=dimen określenie szerokości pudełka o wskazanym numerze; p. dimen
\widowpenalty=wartość kara za złamanie strony przed ostatnią linią akapitu
width dimen długość linii poziomej lub grubość pionowej np.: \hrule width 1cm
\write numer {lista tokenów} zapisanie listy tokenów na kanał wyjściowy o wskazanym numerze, p. \openout, \closeout, \immediate, \newlinechar
\xdef .... równoważna sekwencji \global\edef (p. \def, \long, \gdef \global i \globaldefs)
\xleaders box\hskip glue
\xleaders rule\hskip glue
konstrukcja powtarza specyfikację box lub rule wypełniając przestrzeń przesunięcia określonego przez \hskip glue (p. \leaders\cleaders) -- całość traktowana jest jak ,,sprężyna'' (glue)
\xspaceskip=glue w określonych sytuacjach może mieć wpływ na odległość między wyrazami; p. \sfcode, \spaceskip\spacefactor
\year rejestr zawierający numer bieżącego roku (licząc od początku naszej ery)

Lista poleceń programu PDFTeX

old -- polecenie przeznaczone do likwidacji
* -- polecenie nieopisane
\efcode\font kod_znaku=liczba_całkowita polecenie określa zdolność rozciągania znaku kod_znaku w danym foncie \font (w jednostkach n/1000), ale nie bardziej niż zostało to określone dla całego fontu; p. \pdffontexpand, \pdfadjustspacing
\ifincsname \polecenie zwraca true jeśli ???
\ifpdfabsnum liczba porównuje wartości absolutne liczb (p; \ifnum)
\ifpdfabsdim dimen porównuje wartości absolutne wielkości typu dimen (p; \ifdim)
\ifpdfprimitive\polecenie instrukcja warunkowa sprawdzająca czy polecenie jest poleceniem wbudowanym
\knacode \font kod_znaku=liczba_całkowita określenie kerningu wstawianego przed wskazanym znakiem kod_znaku o wartości n/1000 em (gdzie n to liczba_całkowita) (p. \pdfprependkern, \knbcode, \pdfappendkern).
\knbcode \font kod_znaku=liczba_całkowita określenie kerningu wstawianego przed wskazanym znakiem kod_znaku o wartości n/1000 em (gdzie n to liczba_całkowita) (p. \pdfprependkern, \knacode, \pdfappendkern).
\knsbcode \font znak polecenie określa odległość międzywyrazową dla wskazanego znaku w podanym foncie font (p. \pdfadjustinterwordglue, sfcode, stbscode, shbscode).
\leftmarginkern box num podaje szerokość marginesu (kern-u) lewej strony materiału zawartego w podanym pudełku???? (p. \rightmarginkern).
\letterspacefont \polecenie \font liczba_całkowita definiuje \polecenie będące odpowiednikiem użycia fontu \font ze zdefiniowaną inną odległością między literami, określoną jako n/1000 wartości em, gdzie n jest liczbą całkowitą. Polecenie umożliwia zdefiniowanie ,,rozstrzelonego'' pseudofontu.
\lpcode\font znak=liczba liczba×0.001em określa maksymalną wielkość wysunięcia danego znaku na lewy margines, jeśli jest on pierwszym znakiem w linii (p. \pdfprotrudechars, \rpcode)
nc jednostka miary -- nowy Cicero (1nc=12nd); p. tablica jednostek, true
nd jednostka miary -- nowy Didot (1nd=0.375mm); p. nc, true, tablica jednostek
\pdfadjustinterwordglue=liczba_całkowita wartość parametru większa od 0 włącza mechanizm ustawiania odległości międzywyrazowej (po i przed) znakach wskazanych przez polecenie \knsbcode (p. sfcode, stbscode, shbscode).
\pdfadjustspacing=liczba wartość parametru określa strategię pdftex-a odnośnie działania poleceń \pdffontexpand i \efcode: 0 -- wyłączenie, 1 -- znaki są rozciągane/ściskane po sformatowaniu akapitu (łamanie jest identyczne jak w TeX-u, ale robiona jest dodatkowa korekcja), 2 -- mechanizm ściskania/rozciągania jest uruchamiany na etapie łamania akapitu (łamanie może być inne niż w TeX-u); p. \pdffontexpand\efcode)
\pdfannot wymiary {specyfikacja} polecenie tworzy zakładkę, zawartość specyfikacji określają reguły tworzenia dokumentu pdf, p. \pdflastannot, [8]
\pdfappendkern liczba_całkowita liczba_całkowita dodatnia włącza mechanizm (domyślnie 0 -- wyłączony) dodawania kerningu po wskazanych znakach (p. \knacode, \pdfprependkern, \knbcode).
\pdfcatalog{parametr specyfikacja akcji} Jednym z parametrów jest /PageMode służące do ustalenia sposobu prezentacji dokumentu; może on przyjmować wartości
/UseNone widoczny jest sam tekst (wartość domyślna)
/UseOutline widoczne jest okno zakładek
/UseThumbs widoczne są miniatury stron
/FullScreen pełen ekran
np.:
\pdfcatalog{/PageMode /FullScreen}
\pdfcolorstackinit {kod}
\pdfcolorstackinit [page] {kod}
\pdfcolorstackinit [direct] {kod}
\pdfcolorstackinit [page] [direct] {kod}
inicjuje nowy stos grafiki (zwraca jego numer). Parametr opcjonalny page powoduje odtworzenie grafiki na początku każdej strony???, parametr opcjonalny direct daje taki sam efekt jak polecenie \pdfliteral????.
\pdfcolorstacknumer akcja {kod} operuje na stosie o podanym numerze; akcją może być: push -- kod jest wprowadzany na stos (po rozwinięciu); pop usuwana jest ostatnia wartość ze stosu
\pdfcompresslevel liczba polecenie określa stopień kompresji pliku pdf (dopuszczalne wartości 0--9; 0 -- brak kompresji, 9 -- największa kompresja (domyślnie))
\pdfcopyfont \polecenie \font definiuje \polecenie będące odpowiednikiem użycia fontu font. Polecenie umożliwia zdefiniowanie synonimu wskazanego fontu.
\pdfcreationdate {nazwa zbioru} zwraca datę utworzenia zbioru; p. \pdffilemoddate
\pdfdecimaldigits liczba polecenie określa dokładność (liczba cyfr po przecinku) współrzędnych zapisywanych w pliku *.pdf (zakres 0--4; miejsc po przecinku -- standardowo 4)
\pdfdraftmode liczba jeśli liczba przyjmiewartość 1, to nie jest generowany plik pdf
\pdfdest num liczba specyfikacja
\pdfdest name{nazwa} specyfikacja
polecenie tworzy obiekt docelowy o nazwie nazwa dla hiperłącza (etykietę); specyfikacja określa akcję przeglądarki podczas wyświetlenia obiektu, dopuszczalne są:
fit dopasowuje stronę do okna przeglądarki
fith dopasowuje szerokość do okna przeglądarki
fitv dopasowuje wysokość do okna przeglądarki
fitb dopasowuje obszar określony przez Bounding Box do okna przeglądarki
fitbh dopasowuje szerokość obszaru określonego przez Bounding Box do okna przeglądarki
fitbv dopasowuje wysokość obszaru określonego przez Bounding Box do okna przeglądarki
fitr spec dopasowuje do obszaru podanego jako spec do okna przeglądarki
p. \pdfstartlink, \pdfendlink, [8]
\pdfdestmargin dimen ???
\pdfeachlinedepth =długość polecenie określa głębokość linii akapitu (za wyjątkiem pierwszej i ostatniej; jest ignorowane jeśli długość jest identyczna z wartością określoną poleceniem \pdfignoreddimen (p. pdflastlinedepth, pdffirstlineheight, pdfeachlineheight)
\pdfeachlineheight =długość polecenie określa wysokość linii akapitu (za wyjątkiem pierwszej i ostatniej; jest ignorowane jeśli długość jest identyczna z wartością określoną poleceniem \pdfignoreddimen (p. pdflastlinedepth, pdffirstlineheight, pdfeachlinedepth)
\pdfelapsedtime rejestr zawierający czas (w 1/65536 s) od chwili startu; p. \pdfresettimer
\pdfendlink polecenie kończy definicję hiperłącza rozpoczęte poleceniem \pdfstartlink, p.  też \pdfdest,
\pdfendthread polecenie kończy definicję wątku ????; p specyfikacja pdf [8] i \pdfstartthread, \pdfthread
\pdfescapehex={tekst} podobnie jak \pdfescapestring, ale na reprezentację hexadecymalną; p. \pdfunescapehex
\pdfescapename {tekst} podobnie jak \pdfescapestring, ale na reprezentację hexadecymalną
\pdfescapestring={tekst} tekst jest tłumaczony na string w sensie języka pdf
\pdffiledump {nazwa zbioru}
\pdffiledump offset liczba {nazwa zbioru}
\pdffiledump length liczba {nazwa zbioru}
\pdffiledump offset liczba length liczba {nazwa zbioru}
zwraca obraz zbioru w postaci ciągu liczb heksadecymalnych (na podanym obszarzem jeśli określony)
\pdffilemoddate {nazwa zbioru} zwraca datę modyfikacji zbioru; p. \pdfcreationdate
\pdffilesize {nazwa zbioru} zwraca długość zbioru
\pdffirstlineheight =długość polecenie określa wysokość pierwszej linii akapitu (jest ignorowane jeśli długość jest identyczna z wartością określoną poleceniem \pdfignoreddimen (p. pdflastlinedepth, pdfeachlineheight, pdfeachlinedepth)
\pdffontattr\font{kod} ????
\pdffontexpand\nazwa specyfikacja autoexpand
\pdffontexpand\nazwa specyfikacja
specyfikacją są trzy parametry (w jednostkach n/1000) określające dopuszczalny rozciąg, ścisk znaków i skok zmian ścisku/rozciągu wskazanego fontu, (p. \font, \pdfadjustspacing, \efcode); np:
\font\cmr=cmr10
\pdffontexpand\cmr  90  90  10

lub
\pdffontexpand\cmr  90  90  10  autoexpand
oznacza, że znaki fontu cmr mogą być być ściskane i rozciągane maksymalnie 90/1000 nominalnej szerokości ze skokiem 10. Opcja autoexpand powoduje że pdftex sam modyfikuje parametry fontu (tworząc nowy), aby spełnić określony ścisk lub rozciąg; przy braku tej opcji należy dysponować fontami o zadanych cechach (praktycznie wszystkimi, które mogą być potrzebne - od maksymalnego ścisku po maksymalny rozciąg z dysponowanym skokiem.
\pdffontname \font polecenie zwraca numer wskazanego fontu w strukturze danych pliku wynikowego pdf
\pdffontobjnum\font polecenie zwraca numer obiektu który stanowi wskazany font w strukturze danych pliku wynikowego pdf
\pdffontsize\font polecenie zwraca rozmiar wskazanego fontu (wielkość konstrukcyjną) w pt (uwzględniając skalowanie)
\pdfforcepagebox liczba_całkowita określa typ obiektu dołączanego poleceniem \pdfximage 1 -- media box, 2 -- crop box, 3 -- bleed box, 4 -- trim box, 5 -- art box; p. \pdfoptionalwaysusepdfpagebox
\pdfgamma=liczba_całkowita polecenie ustala domyślny współczynnik gamma (w promilach); p. \pdfapplygamma\pdfimagegamma.
\pdfgentounicode liczba_całkowita ???
\pdfglyphtounicode {par}{wartość znaku unicode} polecenie przyporządkowuje wskazanej liście znaków (np. ligaturze) lub znakowi (par) znak UNICODowy o podanej wartości (p. \pdfgentounicode).
\pdfhorigin dimen określa dodatkowe przesunięcie materiału strony w poziomie (standardowo równe 1 true in); odpowiada domyślnemu marginesowi ustawianemu przez drivery interpretujące plik dvi.
\pdfignoreddimen=długość polecenie określa długość, która powoduje ignorowanie wysokości/głębokości pierwszej/ostatniej linii akapitu (p. pdflastlinedepth, pdffirtstlineheight, pdfeachlineheight, pdfeachlinedepth, pdfeachlineheight, pdfeachlinedepth)
\pdfimageapplygamma=liczba_całkowita jeśli wartość ustalona na 1 to włączany jest mechanizm korekcji gamma dla rysunków png; p. \pdfimagegamma\pdfgamma.
\pdfimagegamma=liczba_całkowita polecenie ustala domyślny współczynnik gamma (w promilach) dla plików graficznych png; p. \pdfapplygamma\pdfgamma.
\pdfimagehicolor=liczba_całkowita jeśli wartość rejestru ustawiono na 1, włącza traktowanie dołączanych plików png w trybie koloru 16-bitowego jako ,,full color'' (tylko dla pdf v. >=1.5)
\pdfimageresolution=liczba określa rozdzielczość (w DPI; domyślnie 72) dołączanych plików graficznych (rastrowych)
\pdfincludechars\font{łańcuch} polecenie wymusza załadowanie ciągu znaków określonych przez łańcuch dla wskazanego fontu do pliku pdf (standardowo ładowane są tylko użyte znaki).
\pdfinclusioncopyfonts=liczba_całkowita jeśli wartość dodatnia to wymusza???
\pdfinclusionerrorlevel=liczba_całkowita rejestr, którego wartość określa reakcję pdfTeX-a na błędy w dołączanym pliku pdf; p. \pdfoptionpdfinclusionerrorlevel
\pdfinfo=tekst polecenie umożliwia podanie informacji o dokumencie; jest zbiorem par: klucz wartość, gdzie nazwa klucza jest poprzedzona znakiem /, a wartość jest ujęta w nawiasy () [8]; np.:
	\pdfinfo
	 { /Title         ()
	   /Creator      (TeX)
	   /Producer     (pdfTeX 1.40.13)
	   /Autor            ()
	   /CreationDate (D:20060906220024+02'00')
	   /ModDate      (D:20060906220024+02'00')
	   /Subject          ()
	   /Keywords     () }
	
\pdfinsertht liczba_całkowita jeśli liczba_całkowita określa numer obiektu typu insert to polecenie zwraca biezącą wysokość tego obiektu (p. \insert)
\pdflastannot rejestr zawierający numer ostatnio zdefiniowanej zakładki, p. \pdfannot
\pdflastdemerits* ???
\pdflastlinedepth=długość polecenie określa głębokość ostatniej linii akapitu (jest ignorowane jeśli długość jest identyczna z wartością określoną poleceniem \pdfignoreddimen (p. \pdffirstlineheight, pdfeachlineheight, \pdfeachlinedepth)
\pdflastlink polecenie zwraca numer obiektu zdefiniowanego przez \pdfstartlink
\pdflastmatch liczba wybiera (rozwija się) wskazany element zapisany w tablicy podwyrażeń; p. \pdfmatch w postaci pozycja->to co się dopasowało. Wewnątrz makra rozwijane, kategorie znaków nie są istotne
\pdflastobj rejestr zawiera numer ostatnio zdefiniowanego obiektu; p. \pdfobj, \pdfrefobj,
\pdflastxform polecenie zwraca numer ostatnio zdefiniowanej formy; p. \pdfrefxform, \pdfxform
\pdflastximage polecenie zwraca numer ostatnio definiowanego obiektu graficznego; p. \pdfrefximage, \pdfximage
\pdflastximagecolordepth ???
\pdflastximagepages licznik zawierający liczbę stron ostatnio zdefiniowanego obiektu graficznego (dołączanego zbioru pdf) p. \pdfximage
\pfprimitivastxpos umożliwia odzyskanie pozycji (współrzędna x) na stronie zapamiętanej poleceniem \pdfsavepos; rejestr zawiera pozycję w jednostkach sp; licząc od lewej krawędzi papieru. Należy pamiętać, że jest ona znana dopiero po przejściu przez procedurę \output, tak więc dane można praktycznie wykorzystać przy przetwarzaniu dwuprzebiegowym; p. też \pdflastypos i \pdfsavepos
\pdflastypos umożliwia odzyskanie pozycji (współrzędna y), na stronie, zapamiętanej poleceniem \pdfsavepos; polecenie powoduje zapamiętanie bieżącej pozycji (w jednostkach sp); licząc od dolnej krawędzi papieru, TeX składa (i liczy odległości) od góry i nie operuje pojęciem długości papieru, dolny margines to jest to co pozostanie na dole kartki papieru. W przypadku pdf-a musimy określić rozmiary kartki (jawnie lub przez domniemanie) -- służy do tego polecenie \pdfpageheight. Należy pamiętać, że pozycja jest znana dopiero po przejściu przez procedurę \output, tak więc dane można praktycznie wykorzystać przy przetwarzaniu dwuprzebiegowym; p. też \pdflastxpos\pdfsavepos
\pdflinkmargin=dimen rejestr określa dodatkowy margines dla ramki otaczającej hiperłącze
\pdfliteral {kod}
\pdfliteral direct{kod}
polecenie działa analogicznie jak \special i przekazuje kod do pliku pdf (nie jest sprawdzana poprawność kodu)
\pdfmapfile{spec plik}
\pdfmapfile{plik}
polecenie ładuje wskazany zbiór, jego zawartość powinna zawierać mapę fontów (standardowo jest to zbiór psfonts.map); spec może przyjmować wartości +, - i = -- ustala sposób usuwania kolizji w deklaracjach fontów:
+ ignorowane są duplikaty
- wymienione w zbiorze specyfikacje kasują wcześniej określone
= w przypadku duplikatów, dotychczasowe specyfikacje są zmieniane wg nowych danych
domyślnie (bez spec) dotychczasowa lista dołączanych fontów jest kasowana, użycie pustego parametru ({}) powoduje jedynie wyczyszczenie listy fontów
\pdfmapline{spec plik}
\pdfmapline{plik}
podobnie jak \pdffontmap???
\pdfmatch{pattern}{tekst}
pdfmatch icase {pattern}{tekst}
pdfmatch subcount {liczba}{pattern}{tekst}
pdfmatch icase subcount liczba{pattern}{tekst}
sprawdza fakt zawierania się wzorca określonego za pomocą wyrażenia regułowego (ang. regular expression) pattern, wg. specyfikacji POSIX) w tekście. Zwraca: -1 (liczbę) -- błąd, 0 -- nie dopasowano wzorca, 1 -- dopasowano wzorzec. Opcjonalny parametr icase powoduje utożsamienie wielkich i małych liter, subcount określa długość tablicy podwyrażeń, wartość -1 czyści tablicę podwyrażeń wzorca); p. \pdflastmatch
\pdfmdfivesum tekst
\pdfmdfivesum file tekst
nalicza sumę kontrolną (heksadecymalną) podanego tekstu (lub zbioru jeśli podano atrybut file)
\pdfminorversion=liczba rejestr określa subwersję języka dokumentu pdf np.: \pdfminorversion=5 oznacza wersję 1.5 (wartość domyślna), pdfTeX akceptuje zbiory zewnętrzne o wersji nie większej niż zadeklarowana. Polecenie powinno być użyte przed wyprowadzeniem informacji do zbioru wyjściowego (p. \pdfoptionpdfminorversion).
\pdfmovechars liczbaobs polecenie to określa czy pdfTeX powinien przenosić znaki z o kodach 0-31 na wyższe pozycje. Wartość 1 parametru oznacza że należy przenosić takie znaki tylko dla tych fontów, które zawierają znaki o kodzie niższym niż 128. Wartość 2 (lub więcej) oznacza że należy przenosić takie znaki nawet dla fontów zawierających znaki na pozycjach większych niż 128
\pdfnames {tekst} polecenie wstawia tekst do wektora /Names [8, 9]
\pdfnoligatures=font wyłącza mechanizm ligatur dla wskazanego fontu (uwaga! niektóre znaki, np. półpauza, są realizowane przez mechanizm ligatur)
\pdfnormaldeviate zwraca liczbę losową (całkowitą, rozkład normalny) z przedziału 0-65536 p. \pdfuniformdeviate
\pdfobj useobjnum liczba {dane}
\pdfobj attr {specyfikacja} {dane}
\pdfobj stream {dane}
\pdfobj stream attr {specyfikacja} {dane}
\pdfobj attr {specyfikacja} stream attr {specyfikacja} {dane}
\pdfobj reserveobjnum
polecenie tworzy obiekt dokumentu pdf p. \pdfrefobj, \pdflastobj
\pdfoptionalwaysusepdfpagebox=wartośćobs p. \pdfforcepagebox
\pdfoptionpdfinclusionerrorlevel=liczbaobs p. \pdfinclusionerrorlevel
\pdfoptionpdfminorversion=liczbaobs rejestr określający subwersję języka dokumentu pdf np.: \pdfoptionpdfminorversion=3 oznacza wersję 1.3 (p. \fminorversion).
\pdfobjcompresslevel liczba określa stopień kompresji dla obiektów niestrumieniowych (dopuszczalne wartości 0--3; 0 -- standardowa wartość); tylko dla pdf-a wersji \pdfminorversion>4
\pdfoutline akcja count liczba {tekst zakładki} polecenie tworzy zakładkę (bookmark). Parametr akcja określa akcję przeglądarki po ,,kliknięciu'' zakładki (p. opis akcji polecenia \pdfstartlink); wartość parametru count określa liczbę zakładek podrzędnych (niższego poziomu); tekst jest opisem
\pdfoutput liczba określa tryb pracy programu: wartość dodatnia oznacza rozszerzony tryb pracy -- generowany jest plik *.pdf; w przeciwnym razie program pracuje tak jak standardowy TeX (standardowo ustawiony jest tryb standardowy -- wszelkie polecenia trybu rozszerzonego są traktowane jako błędne) -- generowany jest plik *.dvi
\pdfpagebox=liczba_całkowita ???
\pdfpageattr atrybuty polecenie pozwala na określenie cechy aktualnej strony dokumentu (p. \pdfpagesattr) -- parametry jak wyżej [8, 9]
\pdfpageheight dimen określa wysokość medium na którym będzie prezentowana strona; domyślnie (jeśli równe 0) wyliczane jako wysokość materiału strony + 2 × (\pdfvorigin + \voffset)
\pdfpageref sumer strony podaje identyfikator objektu zawierającego stronę o podanym numerze
\pdfpageresources {specyfikacja}* ????
\pdfpagesattr atrybuty polecenie pozwala na określenie cechy wszystkich stron dokumentu ??? (p. \pdfpageattr) np.
	\pdfpagesattr{
	 /Rotate 90
	 /MediaBox [0 0 612 792] }	% in bp
	 
dopuszczalne są następujące polecenia
/Rotate kąt obrót (kąt w stopniach)
/MediaBox [ num num num num ] współrzędne prostokąta ograniczającego (w bp)
????
[8, 9]
\pdfpagewidth dimen określa szerokość medium na którym będzie prezentowana strona; domyślnie (jeśli równe 0) wyliczane jako szerokość materiału strony + 2 × (\pdfhorigin + \hoffset)
\pdfpkmode=token ustala tryb pracy metafont-a podczas generacji fontów rastrowych (token nazwa zdefiniowana w pliku mktex.cfg)
\pdfpkresolution liczba_całkowita określa rozdzielczość dołączanych do pliku pdf fontów rastrowych
\pdfprimitive\polecenie polecenie powoduje wykonanie wskazanego polecenia?????
\pdfprependkern liczba_całkowita liczba_całkowita dodatnia włącza mechanizm (domyślnie 0 -- wyłączony) dodawania kerningu przed wskazanymi znakami (p. \knbcode, \pdfappendkern, \knacode).
\pdfprotrudechars=liczba_całkowita liczba_całkowita dodatnia włącza mechanizm (domyślnie 0 -- wyłączony) wysuwania pierwszych/ostatnich znaków w linii na lewy/prawy margines (oczywiście o ile takie znaki zostały określone p. \rpcode i \lpcode. Włączenie mechanizmu nie gwarantuje że wszystkie zdefiniowane znaki zostaną wysunięte na zadaną (jednakową) odległość. Wartość 1 powoduje ,,ulepszenie'' wyglądu składu, ale zachowuje miejsca przełamania oryginalnego TeX-a, wartość 2 zmienia działanie algorytmu składu akapitu (mogą być wyznaczone inne miejsca przełamania).
\pdfpxdimen liczba definiuje wartość miary px pomocną w przeliczaniu wielkości/rozdzielczości rastrowych obiektów graficznych; domyślnie ustawiane na 1bp; p. tablica jednostek
\pdfrandomseed rejestr zawierający bieżącą wartość ???; p. \pdfsetrandomseed\pdfuniformdeviate, \pdfnormaldefiate
\pdfrefobj numer polecenie wstawia obiekt o wskazanym numerze do dokumentu (bez kopiowania jego zawartości; wielokrotne użycie nie zwiększa rozmiaru pliku zawierającego dokument); p. \pdfobj, \pdflastobj,
\pdfrefxform numer polecenie powoduje wstawienie wskazanej formy w bieżącym miejscu; p. \pdfxform, \pdflastxform
\pdfrefximage numer polecenie wstawia wskazany obiekt graficzny w bieżące miejsce; p. \pdfximage, \pdflastximage
\pdfresettimer polecenie zeruje licznuk czasu p. \pdfelapsedtime
\pdfrestore odtwarza zachowana przez \pdfsave transformację
\pdfretval używany przez \pdfstrcmp
\pdfsavepos zachowuje aktualną pozycję na stronie (miejsce wywołania polecenia licząć od lewego dolnego rogu papieru). Należy pamiętać, że jest ona znana dopiero po przejściu przez procedurę \output, można ją ,,odzyskać'' poleceniami \pdflastxpos i \pdflastypos
\pdfsave zachowuje zdefiniowaną transformację (p. \pdfrestore)
\pdfsetmatrix{dane} określa transformację (6 liczb oddzielonych spacją): skalowanie, obrót, pochylenie i przesunięcie
\pdfsetrandomseed liczba ustawia bieżącą wartość ???; p. \pdfrandomseed
\pdfshellescape zwraca wartość 1, jeśli mechanizm write18 jest włączony
\pdfstartlink wymiary atrybuty akcja polecenie rozpoczyna definicję hiperłącza; wymiary (opcjonalnie) podajemy zgodnie ze zwyczajami TeX-a (np. width 50pt height 5pt depth 2pt) p. \pdfdest, \pdfendlink, atrybuty jako: attr {wartości}, gdzie wartości określa specyfikacja dokumentu pdf [8]), akcja określa zachowanie przeglądarki po wskazaniu łącza i może przyjmować wartości określone w tabeli:
goto file {plik} opcjonalne; jeśli wystąpi poniższe akcje będą dotyczyły zbioru plik, w przeciwnym razie będą dotyczyły bieżącego dokumentu
num numer powoduje przejście do obszaru określonego przez numer; p. np. \pdflastobj
name {nazwa} powoduje przejście do obszaru określonego przez nazwa
page numer {/akcja} powoduje przejście do strony wskazanej przez numer, akcja określa zachowanie przeglądarki
thread file {plik} opcjonalne; jeśli wystąpi poniższe akcje będą dotyczyły zbioru plik, w przeciwnym razie będą dotyczyły bieżącego dokumentu
name {nazwa} powoduje przejście do wątku określonego przez nazwa
num numer powoduje przejście do wątku określonego przez numer; p. np. \pdfthread
user {akcja} akcja zdefiniowana przez użytkownika zgodnie ze specyfikacją pdf [8]
\pdfstartthread polecenie rozpoczyna definicję wątku ????; p specyfikacja pdf [8] i \pdfendthread, \pdfthread
\pdfstrcmp{tekst_1}{tekst_2} porównuje tekst_1 i tekst_2 i zwraca (napis) 0 -- jeśli jednakowe, -1 -- jeśli pierwszy mniejszy (w sensie kolejności leksykograficznej), +1 jeśli pierwszy większy (w sensie kolejności leksykograficznej); p. \pdfmatch. Wewnątrz makra rozwijane, kategorie znaków nie są istotne
\pdftexbanner rejestr zawiera text zapowiedzi PDFTeX-a (,,This is pdfTeX, Version...")
\pdftexrevision rejestr zawiera numer subwersji (wydania) pdfTeX-a
\pdftexversion rejestr zawiera numer wersji pdfTeX-a
\pdfthread ????
\pdfthreadmargin=dimen rejestr zawiera wielkość dodatkowego marginesu dodawanego do wymiaru wątku; p. \pdfstartthread, \pdfendthread, \pdfthread i [8]
\pdftracingfonts=liczba określa poziom śledzenia fontów
\pdftrailer {polecenia} ???
\pdfunescapehex {tekst} tłumaczy zapis heksadecymalny kodów na postać jawną (ascii); p. \pdfescapehex
\pdfuniformdeviate liczba_całkowita zwraca liczbę losową (całkowitą, rozkład równomierny) z przedziału 0-liczba; p. \pdfnormaldefiate
\pdfuniqueresname=liczba ustawienie wartości na > 0 ???
\pdfvorigin dimen określa dodatkowe przesunięcie materiału strony w pionie względem górnej, krawędzi (standardowo równe 1 true in); odpowiada domyślnemu marginesowi ustawianemu przez drivery interpretujące plik dvi.
\pdfxform atrybuty zasoby numer pudełka polecenie to tworzy formę XObject odpowiadającą zawartości wskazanego pudełka (nie może ono zawierać notatek). Polecenie służy do definiowania obiektów (pierwsze dwa parametry są opcjonalne), które występują w dokumencie wiele razy, dzięki temu jest on zdefiniowany raz, możemy się wielokrotnie na niego powołać bez konieczności kilkukrotnego jego dołączania (p. \pdfrefxform, \pdflastxform)
\pdfxformname numer polecenie zwraca identyfikator wskazanej formy (p. \pdfxform)
\pdfximage wymiary atrybuty strona {plik} polecenie (pierwsze trzy parametry są opcjonalne) definiuje obiekt graficzny, którego zawartością jest wskazany plik (dopuszczalne są formaty: pdf, png, tiff i jpeg); parametr strona określa numer strony w dołączanym dokumencie (jeżeli jest on wielostronicowy); p. \pdfrefximage, \pdflastximage
np: \pdfximage height 2cm depth 1cm width 3cm page 3 {s.pdf}
domyślnie głębokość obiektu wynosi 0pt, podanie tylko jednego wymiaru powoduje, że drugi jest przeskalowany proporcjonalnie
\pdfximagebox numer_obrazka liczba_całkowita polecenie zwraca wartości boundingboxa wskazanego obrazka (załadowanego wcześniej poleceniem \pdfximage, numer_obrazka to numer obiektu graficznego w strukturze pdf, a liczba_całkowita (z przedzialu 1--4) określa współrzędne, i tak:
1 -- lewy dolny wsp. x
2 -- lewy dolny wsp. y
3 -- lewy górny wsp. x
4 -- lewy górny wsp. y
np:
\pdfximage{afile.pdf}
\pdfximagebbox\pdflastximage 1 % Returns lower-left x
\pdfximagebbox\pdflastximage 2 % Returns lower-left y
\pdfximagebbox\pdflastximage 3 % Returns upper-right x
\pdfximagebbox\pdflastximage 4 % Returns upper-right y
px miara odległości; definiowana poleceniem \pdfpxdimen; domyślnie 1 pt; p. tablica jednostek
\quitvmode zakończenie trybu pionowego (nie powoduje wywołania \everypar)
\rightmarginkern box num podaje szerokość marginesu (kern-u) prawej strony materiału zawartego w podanym pudełku???? (p. \leftmarginkern).
\rpcode\font znak=liczba liczba×0.001em określa maksymalną wielkość wysunięcia danego znaku na prawy margines, jeśli jest on ostatnim znakiem w linii (p. \pdfprotrudechars, \lpcode)
\stbscode \font znak polecenie określa rozciąg dla odległości międzywyrazowej we wskazanym znaku w podanym foncie font (p. \pdfadjustinterwordglue, \sfcode, \shbscode, \knsbcode).
\shbscode \font znak polecenie określa ścisk dla odległości międzywyrazowej we wskazanym znaku w podanym foncie font (p. \pdfadjustinterwordglue, \sfcode, \stbscode, \knsbcode).
\tagcode \font znak ???
\vadjust pre {materiał} wstawienie materiału pionowego ,,między wierszami'' (wtrącenie materiału pionowego w trybie poziomym; p. \vadjust), opcjonalny parametr pre powoduje, że materiał jest wyprowadzany przed daną linią (standardowo po)

Lista poleceń programu eTeX

\beginL polecenie rozpoczyna skład ,,od lewej do prawej'' (p. \endL, \TeXXeTstate)
\beginR polecenie rozpoczyna skład ,,od prawej do lewej'' (p. \endR, \TeXXeTstate)
\botmarks numer przyjmuje wartość ostatniego znacznika \marks numer, który pojawił się na obecnie output-owanej stronie; wartość zero oznacza użycie standardowego markera (p. \mark, \firstmarks, \topmarks numer)
\clubpenalties
\currentgrouplevel licznik zawierający bieżący poziom zagnieżdzenia grup
\currentgrouptype licznik zawierający typ bieżącej grupy i tak:
0: bottom level (no group) 9: math group
1: simple group 10: disc group
2: hbox group 11: insert group
3: adjusted hbox group 12: vcenter group
4: vbox group 13: math choice group
5: vtop group 14: semi simple group
6: align group 15: math shift group
7: no align group 16: math left group
8: output group
\currentifbranch
\currentiflevel licznik zawierający bieżący poziom zagnieżdzenia instrukcji warunkowych
\currentiftype licznik zawierający rodzaj bieżącej instrukcji warunkowej i tak:
1: \if 8: \ifmmode 15: \iftrue
2: \ifcat 9: \ifinner 16: \iffalse
3: \ifnum 10: \ifvoid 17: \ifcase
4: \ifdim 11: \ifhbox 18: \ifdefined
5: \ifodd 12: \ifvbox 19: \ifcsname
6: \ifvmode 13: \ifx 20: \iffontchar
7: \ifhmode 14: \ifeof
\detokenize
\dimexpr polecenie zwraca wartość wyrażenia arytmetycznego, które następuje po nim. Postać wyrażenia jest zgodna z ogólnie przyjętymi zwyczajami -- można używać nawiasów i operatorów +-*/; należy pamiętać, aby wynik operacji (również cząstkowy) był długością (dimen). Analizator uzna, że wyrażenie się kończy jeżeli wystąpi znak spoza dopuszczalnego w danym kontekście (wyrażenie można zakończyć poleceniem \relax).
\displaywidowpenalties
\endL polecenie kończące skład ,,od lewej do prawej'' (p. \beginL)
\endR polecenie kończące skład ,,od prawej do lewej'' (p. \beginR)
\eTeXversion licznik zawierający numer używanej wersji eTeX-a
\eTeXrevision rejestr zawierający numer edycji (podwersji) używanej wersji eTeX-a
\everyeof{materiał} materiał jest wyprowadzany przy napotkaniu na koniec zbioru wejściowego (np. przy dołączaniu pliku poleceniem \input)
\firstmarks numer przyjmuje wartość pierwszego znacznika \marks numer, który pojawił się na obecnie output-owanej stronie; wartość zero oznacza użycie standardowego markera (p. \mark, \botmarks, \topmarks)
\fontchardp\font kod_znaku rejestr zawierający głębokość wskazanego znaku (kod_znaku; p. kod_znaku)) z podanego fontu font; uwaga! font musi być załadowany (wcześniej użyty)
	\font\aqq=cmr10
	\aqq
	\the\fontchardp\aqq "6F
	
\fontcharht\font kod_znaku rejestr zawierający wysokość wskazanego znaku (kod_znaku; p. kod_znaku)) z podanego fontu font; uwaga! font musi być załadowany (wcześniej użyty) np.
	\font\aqq=cmr10
	\aqq
	\the\fontcharht\aqq "6F
	
\fontcharic\font kod_znaku rejestr zawierający korekcję kursywy wskazanego znaku (kod_znaku; p. kod_znaku)) z podanego fontu font; uwaga! font musi być załadowany (wcześniej użyty)
	\font\aqq=cmr10
	\aqq
	\the\fontcharic\aqq "6F
	
\fontcharwd\font kod_znaku rejestr zawierający szerokość wskazanego znaku (kod_znaku; p. kod_znaku)) z podanego fontu font; uwaga! font musi być załadowany (wcześniej użyty)
	\font\aqq=cmr10
	\aqq
	\the\fontcharwd\aqq "6F
	
\glueexpr polecenie zwraca wartość wyrażenia arytmetycznego, które następuje po nim. Postać wyrażenia jest zgodna z ogólnie przyjętymi zwyczajami -- można używać nawiasów i operatorów +-*/; należy pamiętać, aby wynik operacji (również cząstkowy) był długością rozściągliwo/ściśliwą (glue). Analizator uzna, że wyrażenie się kończy jeżeli wystąpi znak spoza dopuszczalnego w danym kontekście (wyrażenie można zakończyć poleceniem \relax).
\glueshrink rejestr (dimen)
\glueshrinkorder
\gluestretch
\gluestretchorder
\gluetomu polecenie dokonuje konwersji jednostek glue na muglue przeliczając 1mu na 1pt (sic!); p. \mutoglue
\ifcsname
\ifdefined
\iffontchar\font kod_znaku instrukcja warunkowa pozwalająca sprawdzić czy we wskazanym foncie istnieje znak o podanym kodzie; uwaga! font musi być załadowany (wcześniej użyty) (p. kod_znaku))
\interactionmode
\interlinepenalties
\lastlinefit
\lastnodetype rejestr zawiera numer ostatnio używanego trybu pracy lub użytego elementu
-1: none (empty list) 8: disc node
0: char node 9: whatsit node
1: hlist node 10: math node
2: vlist node 11: glue node
3: rule node 12: kern node
4: ins node 13: penalty node
5: mark node 14: unset node
6: adjust node 15: math mode nodes
7: ligature node
\marks numer {tekst} wstawia tekst będący jego argumentem (po rozwinięciu) jako znacznik o numerze numer (wartość zero oznacza standardowy znacznik). Tekst ten jest dostępny dla poleceń: \topmarks numer, \firstmarks numer, \botmarks numer. Polecenie to umożliwia np. synchronizację zawartości żywej paginy z składaną treścią
\middle
\muexpr polecenie zwraca wartość wyrażenia arytmetycznego, które następuje po nim. Postać wyrażenia jest zgodna z ogólnie przyjętymi zwyczajami -- można używać nawiasów i operatorów +-*/; należy pamiętać, aby wynik operacji (również cząstkowy) był długością (mu). Analizator uzna, że wyrażenie się kończy jeżeli wystąpi znak spoza dopuszczalnego w danym kontekście (wyrażenie można zakończyć poleceniem \relax).
\mutoglue polecenie dokonuje konwersji jednostek muglue na glue przeliczając 1pt na 1mu (sic!); p. \gluetomu
\numexpr polecenie zwraca wartość wyrażenia arytmetycznego, które następuje po nim. Postać wyrażenia jest zgodna z ogólnie przyjętymi zwyczajami -- można używać nawiasów i operatorów +-*/; należy pamiętać, aby wynik operacji (również cząstkowy) był długością (number). Analizator uzna, że wyrażenie się kończy jeżeli wystąpi znak spoza dopuszczalnego w danym kontekście (wyrażenie można zakończyć poleceniem \relax).
\pagediscards
\parshapedimen liczba rejestr (dimen) zawiera długość wskazanej linii w specyfikacji \parshape (p. \parshape)
\parshapeindent rejestr (dimen) zawiera wartość marginesu we wskazanej linii (p. \parshape)
\parshapelength rejestr (dimen) zawiera długość wskazanej linii w specyfikacji \parshape (w jednostkach sp) (p. \parshape)
\predisplaydirection
\protected
\readline
\savinghyphcodes
\savingvdiscards
\scantokens
\showgroups podaje aktualny poziom zagnieżdzenia grup
\showifs podaje aktualny poziom zagnieżdzenia instrukcji warunkowych
\showtokens{lista tokenów} powoduje wyświetlenie listy tokenów, służy do wyprowadzenia wartości, których nie można wyświetlić za pomocą poleceń: \show i \showthe
\simple
\splitbotmarks numer przyjmuje wartość ostatniego znacznika \marks numer, który pojawił się w obecnie łamanym (\vsplit) pudełku, wartość zero oznacza użycie standardowego markera, działa analogicznie jak polecenie \botmarks numer dla strony (p. \mark, \splitfirstmarks numer)
\splitdiscards
\splitfirstmarks numer przyjmuje wartość pierwszego znacznika (\marks numer), który pojawił się w obecnie łamanym (\vsplit) pudełku, wartość zero oznacza użycie standardowego markera; działa analogicznie jak polecenie \firstmarks numer dla strony (p. \mark, \splitbotmarks numer)
\TeXXeTstate=liczba nadanie rejestrowi wartości > 1 zezwala na używanie poleceń zmieniających kierunek druku (\beginL, \endL, \beginR, \endR)
\tracingassigns=liczba
\tracincommands=liczba nadanie rejestrowi wartości > 3 powoduje wyprowadzenie dodatkowych informacji (p. standardowe polecenie \tracingcommands)
\tracinggroups=liczba nadanie rejestrowi wartości >1 powoduje wyprowadzenie komunikatów śledzenia zagnieżdzenia poziomu grup
\tracingifs=liczba nadanie rejestrowi wartości >1 powoduje wyprowadzenie komunikatów śledzenia instrukcji warunkowych (p. też \unless)
\tracinglostchars=liczba nadanie rejestrowi wartości > 2 powoduje wyprowadzenie dodatkowych informacji (p. standardowe polecenie \tracinglostchars)
\tracingnesting=liczba
\tracingscantokens=liczba
\unexpanded
\unless
\widowpenalties
Tabela klas obiektów trybu matematycznego
klasa nazwa przykład
0 zwyczajny /
1 wielki operator \sum
2 operator binarny +
3 relacji =
4 otwierający (
5 zamykający )
6 punktuacyjny .
7 należący do różnych rodzin (ma specjalne znaczenie) x
Tabela odległości między obiektami różnych typów
  prawa strona
Ord Op Bin Rel Open Close Punc Inner
strona
lewa
Ord 0 1 (2) (3) 0 0 0 (1)
Op 1 1 * (3) 0 0 0 (1)
Bin (2) (2) * * (2) * * (2)
Rel (3) (3) * 0 (3) 0 0 (3)
Open 0 0 * 0 0 0 0 0
Close 0 1 (2) (3) 0 0 0 (1)
Punc (1) (1) * (1) (1) (1) (1) (1)
Inner (1) 1 (2) (3) (1) 0 (1) (1)
0 brak odstępu
1 mały odstęp (thin space)
2 średni odstęp (medium space)
3 duży odstęp (thick space)
() odstęp jest wstawiany wyłącznie w textstyle i displaystyle
* zależy od kontekstu

Bibliografia

[1] B.Jackowski: ,,Władca Akapitów'', Biuletyn GUST z. 9
[2] D.E.Knuth: ,,The TeX book'' (również tłumaczenie polskie, TeX podręcznik użytkownika, WNT 2005)
[3] B.Lichoński: ,,Tryby pracy TeX-a''
[4] M.Ryćko: ,,Co nieco o akapicie'', Biuletyn GUST z. 11
[5] M.Ryćko: ,,Główna lista pionowa w systemie TeX'', Biuletyn GUST z. 11
[6] M.Woliński: ,,O pewnych konstrukcjach warunkowych i iteracyjnych'', Biuletyn GUST z. 7
[7] G.Sapijaszko: ,,Tworzenie dokumentów PDF za pomocą LaTeX-a'' (niestety trochę zdezaktualizowana)
[8] pdfTeX user manual 
[9] Margin Kerning and Font Expansion with pdfTEX (niestety nieaktualna)


Ostatnie zmiany: 15.05.2014

mirror server hosted at Truenetwork, Russian Federation.